Wśród naszych czynności świadomych są takie, których sens polega na uzyskiwaniu informacji o czymś, na uchwyceniu istnienia i własności czegoś. Są to czynności poznawcze i bezpośrednio dana nam jest róŜnica między nimi a np. poŜądaniem, wytwarzaniem, oczekiwaniem, wyobraŜeniem sobie czegoś. W...
Człowiek chce nie tylko sprawnie działać, lecz i wiedzieć, co, jak i dlaczego jest. Człowiek poznający nie przestaje jednak być człowiekiem poŜądającym, czującym, podlegającym rozmaitym nawykom. Skomplikowane nakładanie się i wzajemne warunkowanie róŜnych warstw, momentów i aspektów ludzkiego bytu...
Naukę, jak wiemy, określają jej przedmiot, aspekt, cel i metoda. Panuje zgoda co do tego, iŜ teoria poznania zajmuje się wartością poznania. Dalsze jednak określenie zarówno tej wartości, jak i innych czynników i momentów - wchodzących w grę przy pojmowaniu teorii poznania - rodzi róŜne problemy i jest...
Teoria poznania jest nauką filozoficzną. Szuka bowiem w zakresie swojej proble-matyki tego, co ostateczne, najbardziej podstawowe. Bada moŜliwość w pełni krytycznej, radykalnie niedogmatycznej, uchylającej niebezpieczeństwo błędu „petitio principii" samoświadomości (oceny) wartości ludzkiego poznania...
Gdy już wykroczymy poza świat roślinny, staje przed nami zagadnienie poznania.Główna granica nie przechodzi między człowiekiem a zwierzęciem, alemiędzy zwierzęciem a rośliną. Między poznaniem umysłowym i zmysłowymzachodzą głębokie różnice, ale obie te formy poznania są rządzone przez...
POZNANIE gr. gnósis, heidesis; łc. cognitio; ang. knowledge, cognition; fr. connaissance; nm. Erkenntnis
1. psych., t. pozn. Jako czynność (poznawanie): intencjonalne przyjęcie przedmiotu przez podmiot, równoznaczne z nadaniem mu nowego (intencjonalnego) sposobu istnienia w psychice. Poznanie ludzkie...
Trwający i nadal rozwijający się awerroizm łaciński w Paryżu oraz nowe prądyw przyrodoznawstwie wciąż podważały przekonanie o głębokiej i j a k b y naturalnejzgodności i harmonii wiary oraz wiedzy. W tym punkcie szkotyzm odstępuje od optymizmu intelektualistycznego Tomasza. Według Szkota...
Wstępna, niejako metateoretyczna grupa zagadnień związana jest z wyborem przedmiotu i celu teorii poznania, z ustaleniem punktu wyjścia oraz metody. PoniewaŜ i w tych rozważaniach chodzi o badanie poznania w aspekcie jego prawdziwości w sposób niedogmatyczny i uchylający niebezpieczeństwo popełnienia ...
Uzasadnić jakieś poznanie to podać rację jego rzetelności lub wiarygodności, okazać, Ŝe coś jest racją. Uzasadnianie to czynność okazywania racji (ktoś uzasadnia poznanie). Uzasadnienie to racja lub stosunek zachodzący między racją a poznaniem (coś uzasadnia poznanie). Uzasadnienie dotyczy...
TEORIA POZNANIA ang. theory of know-ledge; fr. theorie de la connaissance; nm. Erkenntnis theorie
Polski odpowiednik niemieckiego terminu Erkenntnistheorie (według dawniejszej pisowni: Erkenntnisstheorie), którego ukucie przypisuje się K. L. Reinholdowi (wcześniejsze jego określenia tego samego...
Przy omawianiu zagadnienia Boga widzieliśmy, jak Augustyn wychodząc od istnieniaświadomego podmiotu wyróżnia dwie zasadnicze dziedziny poznania:sferę zmysłową i umysłową.
Augustyn jako manichejczyk był sensualistą, uznawał, że tylko drogązmysłów otrzymujemy poznanie. Tymczasem sensualizm wchodzi w...
Według Ockhama na wiedzę składają się same tylko bezpośrednio oczywistetwierdzenia lub tezy z takich twierdzeń wyprowadzone. Znać u Ockhama wyraźnypowiew rodzącego się ducha naukowo-przyrodniczego; umiłowanie tego,co szczegółowe, znaczenie przypisywane doświadczeniu zmysłowemu, ostrepojęcie...
Poznanie naukowe jest kontynuacją, a zarazem pod wieloma względami wprost zaprzeczeniem poznania potocznego, jakie zdobywamy i jakim posługujemy się w codziennym Ŝyciu. Poznanie potoczne słuŜy często, jeśli nie przede wszystkim, celom praktycznym - poznanie naukowe w zasadzie ma cel teoretyczny: uzyskanie...
Związek między językiem a myśleniem był znany od dawna i często poznanie oraz struktury myślowe charakteryzowano przez analogię do systemu językowych znaków. Wymieńmy tu kilka problemów:
1) jaki jest stosunek między językiem a ludzkim (pojęciowym) myśleniem?
2) jaka jest rola języka w naszym...
W miejscu nietypowym, bo w holu głównym Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego zorganizowali wystawę rzeźbiarze zrzeszeni w Wielkopolskim Związku Artystów Rzeźbiarzy. Miejsce wystawy obligował co prawda jej temat: „Historia, mity i legendy miasta Poznania i regionu Wielkopolski”. Minusem była...