ZASADA (PRAWO) /NIE-/SPRZECZNOŚCI nłc. principium contradictionis; ang. law ofcontradiction (1), principle of contradiction; fr. principe de contrariete (1), principe de I'noncontradiction; nm. Satz vom Widerspruch, Widerspruchsatz

1. log. Prawo -^ rachunku zdań: ~(p a ~p) (czyt.: nieprawda, że p i zarazem nie-p); pra­wo to stwierdza, że nie może być prawdą koniurikcja jakiegoś zdania i jego negacji.

2. metaf. Epistemologiczne uwyraźnienie pojęcia ->bytu jako bytu w aspekde jego transcendentalnej ^jedności (la). W zasa­dzie niesprzeczności stwierdza się, że to wszystko, co jest bytem, nie jest w sobie po­dzielone na byt i niebyt, a więc uwyraźniając transcendentalne pojęcie jedności oddziela się w myśU byt od niebytu i stwierdza, że byt nie jest w sobie złożony z bytu i niebytu. Sformułowanie zasady niesprzeczności: „byt nie jest niebytem"; wyraża ona nie­możliwość połączenia w jednym zdaniu twierdzenia i przeczenia tego samego o tym samym przedmiocie. Zasada niesprzecz­ności zawiera wtórną w stosunku do zasa­dy -^ tożsamości (1, 3) refleksję nad poję­ciem bytu.

   3. psych. W normalnym procesie myśle­nia nie możemy być przekonani, że jest tak a tak, jednocześnie zaś, że tak a tak nie jest.