Cechy romantyczne:

1.  skomplikowana, niepospolita, wyjątkowa indywidualność

2.  skłócony ze światem

3.  uczestniczył w powstaniu styczniowym, za co został zesłany na Syberię

4.  traktował miłość i kobietę z wielką czcią

5.  zdolny był do ofiar i poświęceń

6.  jego tragiczna i romantyczna miłość do Izabeli zakończyła się prawdopodobnie samobójstwem

7.  zagadkowość i tajemniczość jego losów

8.  postać bogata wewnętrznie, ponadprzeciętna

Cechy pozytywistyczne:

1.  kult wiedzy (wychowanek Szkoły Głównej w Warszawie)

2.  zainteresowanie wynalazkami

3.  przedsiębiorczość, dyscyplina i konsekwencja w pomnażaniu majątku

4.  zainteresowanie ekonomicznymi sprawami kraju i nędzą klas najuboższych

Hasła pozytywistyczne:

•  Praca jako najskuteczniejsza i najmniej krwawa droga utrzymania świadomości narodowej i odzyskania niepodległości  hasłem  sztandarowym polskich pozytywistów - rozwój handlu przez Wokulskiego (dążenie do wzmocnienia polskiej  gospodarki).

•  Praca u podstaw - nauczanie ludzi z najniższych klas społeczeństwa:   

- prezesowa - szkółki, ochronki

- Wokulski - pomaga Magdalenie i Wysockiemu

• organicyzm

• kwestia żydowska

• utylitaryzm - użyteczność ludzi dla kraju, społeczeństwa

• ziemia jako idea ojczyzny - mimo zaborów

• praca organiczna - społeczeństwo jako jeden organizm