Ocena brak
Rachunek zysków i strat
Charakterystyka
Rachunek zysków i strat pokazuje dokonania jednostki w danym okresie. Zawiera istotną informację o rentowności jednostki. Jego istota polega na przeciwstawieniu przychodom ( i zyskom nadzwyczajnym) z różnych rodzajów działalności współmiernych do nich kosztów (i strat nadzwyczajnych), uzyskując w efekcie wynik finansowy (zysk lub stratę) brutto, który skorygowany o obowiązkowe zmniejszenia wyniku brutto (np. podatek dochodowy) pozwala na uzyskanie kwoty wyniku netto za dany okres. Śnieżek, 2003, str. 161
Rachunek zysków i strat w Polsce może być sporządzony w wersji porównawczej lub kalkulacyjnej. W obu wariantach rachunek zysków i strat sporządzony jest metodą drobinkową charakteryzującą się tym, że od każdego rodzaju przychodu odejmowany jest koszt tego samego typu. W świetle ustawy o rachunkowości jednostka gospodarcza ma do wyboru sporządzenie rachunku zysku i strat w wariancie porównawczym, czy też kalkulacyjnym. Dziuba-Burczyk, 2003, str.95
Rachunek zysków i strat - wariant kalkulacyjny
- A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Przychody netto ze sprzedaży produktów
- Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
- B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:
- jednostkom powiązanym
- Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
- Wartość sprzedanych towarów i materiałów
- C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży ( A - B )
- D. Koszty sprzedaży
- E. Koszty ogólnego zarządu
- F. Zysk (strata) ze sprzedaży ( C ? D - E )
- G. Pozostałe przychody operacyjne
- Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
- Dotacje
- Inne przychody operacyjne
- H. Pozostałe koszty operacyjne
- Strata ze zbycia niefinasowych aktywów trwałych
- Aktualizacja wartości aktywów niefinasowych
- Inne koszty operacyjne
- I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej ( F + G - H )
- J. Przychody finansowe
- Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Zysk ze zbycia inwestycji
- Aktualizacja wartości inwestycji
- Inne
- K. Koszty finansowe
- Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
- Strata ze zbycia inwestycji
- Aktualizacja wartości inwestycji
- Inne
- L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej ( I + J - K )
- M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ( M.I. - M.II. )
- N. Zysk (strata) brutto ( L ? M )
- O. Podatek dochodowy
- P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
- R. Zysk (strata) netto ( N - O ? P )
Rachunek zysków i strat -wariant porównawczy
- A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Przychody netto ze sprzedaży produktów
- Zmiana stanu produktów ( zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenia - wartość ujemna)
- Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki
- Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
- B. Koszty działalności operacyjnej
- Amortyzacja
- Zużycie materiałów i energii
- Usługi obce
- Podatki i opłaty, w tym:
- podatek akcyzowy
- Wynagrodzenia
- Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
- Pozostałe koszty rodzajowe
- Wartość sprzedanych towarów i materiałów
- C. Zysk (strata) ze sprzedaży ( A ? B )
- D. Pozostałe przychody operacyjne
- Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
- Dotacje
- Inne przychody operacyjne
- E. Pozostałe koszty operacyjne
- Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
- Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
- Inne koszty operacyjne
- F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej ( C + D - E )
- G. Przychody finansowe
- Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
- Zysk ze zbycia inwestycji
- Aktualizacja wartości inwestycji
- Inne
- H. Koszty finansowe
- Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
- Strata ze zbycia inwestycji
- Aktualizacja wartości inwestycji
- Inne
- I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej ( F + G - H )
- J. wynik zdarzeń nadzwyczajnych ( J.I. - J.II. )
- Zyski nadzwyczajne
- Straty nadzwyczajne
- K. Zysk (strata) brutto ( I ? J )
- L. Podatek dochodowy
- M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
- N. Zysk (strata) netto ( K - L ? M )
Omówienie różnic między wariantami
Różnica między wariantami dotyczy sposobu ujęcia kosztów wytworzenia sprzedanych produktów.
- W wariancie porównawczym prezentowane są koszty według rodzaju z uwzględnieniem zmiany stanu produktów.
- W wariancie kalkulacyjnym koszty wytworzenia ustala się dla sprzedanych produktów doliczając do nich koszty sprzedaży i ogólnego zarządu. Śnieżek, 2003, str. 162
Elementy rachunku zysków i strat
Przychody i zyski
to uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów lub zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli. Przychody dzielimy na:
- przychody z działalności operacyjnej,
- pozostałe przychody operacyjne,
- przychody finansowe.
Koszty i straty
to uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli. Koszty dzielimy na:
- koszty z działalności operacyjnej,
- pozostałe koszty operacyjne,
- koszty finansowe.
Przychody z działalności operacyjnej
są rezultatem statutowej działalności jednostki gospodarczej i dzielimy je na:
- przychody ze sprzedaży produktów (dotyczą sprzedaży wyrobów gotowych, półproduktów lub usług i robót),
- przychody ze sprzedaży towarów ? powstają w placówkach handlowych (dotyczą prowizji ze sprzedaży, sprzedaży detalicznej, hurtowej, komisowej i na raty, towarów),
- przychody ze sprzedaży materiałów ? powstają w celu upłynnienia nadmiernych i zbędnych zapasów materiałów, zbycia odpadów użytkowych i lepszego wykorzystania powierzchni magazynowych.
Koszty działalności operacyjnej
są kosztami zasadniczej działalności, określonej statusem przedsiębiorstwa. W Wariancie porównawczym występują koszty rodzajowe, a kalkulacyjnym koszty wytworzenia. ( koszty dzielimy analogicznie jak przychody z dział. operacyjnej)
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
są związane tylko pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:
- z działalnością socjalną,
- ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych,
- z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, nieściągalnych,
- z odszkodowaniami, karami i grzywnami,
- z przekazaniem darowizn.
Przychody finansowe
- zyski należne z tytułu zbycia inwestycji: sprzedaży aktywów finansowych: udziałów, akcji i innych papierów wartościowych, inwestycji w nieruchomości,
- aktualizacji wartości inwestycji,
- przychody z tytułu posiadania udziałów w innych jedn. gospodarczych - z tytułu dywidend,
- odsetki należne z tytułu oprocentowania lokat bankowych, a także odsetki od udzielonych pożyczek,
- odsetki od zwłoki,
- dodatnie różnice kursowe,
- dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych.
Koszty finansowe
- należne innej jednostce odsetki,
- straty z tytułu zbycia inwestycji,
- ujemny wynik aktualizacji inwestycji,
- nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi.
Straty i zyski nadzwyczajne
powstają na skutek zdarzeń losowych trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i nie związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia (powódź, pożar, grad i inne żywiły natury lub skutki zaniechania lub likwidacji działalności, na skutek decyzji uprawnionych do tego organów). Powstałe z tego tytułu szkody wraz z skutkami usuwania skutków należy zaliczyć do strat nadzwyczajnych a uzyskane odszkodowania do zysków nadzwyczajnych. Dziuba - Burczyk, 2003
Autor: Agnieszka Gancarczyk
Źródło: Encyklopedia Zarządzania
Treść udostępniana na licencji GNU licencja wolnej dokumentacji 1.3 lub nowsza.
