Kolejnym elementem, wskazującym na pogorszenie się klimatu międzynaro­dowego było przemówienie Winstona Churchilla w Fulton (USA), tezy którego uzgodnione zostały z prezydentem Trumanem. Lider opozycji brytyjskiej niez­wykle ostro zaatakował reżimy komunistyczne w Europie Wschodniej, mówił 0-zapadnięciu „żelaznej kurtyny", o radzieckim zagrożeniu dla wolnego świata, o obawach związanych z zagrożeniem radzieckim w Chinach, Turcji i Iranie.

Choć Churchill został zdezawuowany przez własny rząd, obecny w Fulton w trakcie przemówienia Truman nie uczynił tego, „Prawda" nie omieszkała porównać Churchilla z Goebbelsem. Niebawem Churchill stwierdził potrzebę partnerstwa Niemiec z krajami Zachodu i wezwał narody europejskie do zjednoczenia.

Latem 1946 - choć osiągnięto porozumienie w sprawie Triestu i granicy wiosko-jugosłowiańskiej, a w lipcu udało się zebrać paryską konferencję poko­jową, której zalecenia przyjęli ministrowie spraw zagranicznych „czwórki" na konferencji nowojorskiej (grudzień 1946), kryzys na tle spraw niemieckich zaostrzył się.

Wspomniano o utworzeniu we wrześniu wspólnych urzędów admi­nistracyjnych i gospodarczych stref amerykańskiej i brytyjskiej, formalnie zjed­noczonych pod względem ekonomicznym w tzw. Bizonii od l I 1947 r. Amerykanie ostro zareagowali na radzieckie postulaty rewizji konwencji z Montreux, dotyczącej statusu cieśnin czarnomorskich, a u wybrzeży tureckich poja­wiły się amerykańskie okręty.

W samej administracji amerykańskiej doszło do konfliktu pomiędzy sekretarzem stanu Jamesem Byrnesem a sekretarzem handlu Henrym Wallacem, zwolennikiem współpracy z ZSRR, usuniętym we wrześniu 1946 r. ze stanowiska. 6 IX 1946 r. Byrnes wygłosił w Stuttgarcie przemówienie, które (wraz z mową fultońską Churchilla) uważane jest za początek zimnej wojny.

Zaproponował w nim odbudowę gospodarczą Niemiec umożliwiającą spłacenie reparacji, połączenie stref, utworzenie rządu centralnego, zmniejszenie sil okupacyjnych. Zakwestionował przynależność do Polski ziem na wschód od Odry i Nysy, oświadczając, że Zachód nie zobowiązał się do polskich postulatów na przyszłej konferencji pokojowej. Poparł przyłączenie Saary do Francji.

Podobne oświadczenie złożył niebawem brytyjski minister spraw zagranicznych Robert Bevin. Mołotow jednocześnie stwierdził w odpowiedzi na to, że kwestia wschod­niej granicy Niemiec została już definitywnie rozstrzygnięta.

Sprawa traktatów pokojowych z Niemcami i Austrią utknęła w komitecie wice­ministrów spraw zagranicznych. Tymczasem Holandia, Belgia, Luksemburg i Czechosłowacja wystąpiły z nowymi roszczeniami terytorialnymi wobec Nie­miec. Sąsiedzi Niemiec żądali też specjalnych uprawnień gospodarczych, bądź zarządu międzynarodowego nad Ruhrą.