Ocena brak
Kategorie wierzeń religijnych
Obecnie religioznawcy dzielą wierzenia religijne na pięć podstawowych kategorii. Do pierwszej grupy należą wierzenia ludów prehistorycznych.
Do grobów wkładano kamienne narzędzia, które przydać się miały zmarłemu w życiu pozagrobowym. Malowano na ścianach sceny z polowań, niektóre z tych rysunków przedstawiają jakieś formy magicznych rytuałów. Kultury nieco późniejsze wznosiły grobowce, na których umieszczały wielkie kamienne megality. Jeszcze inne budowały kręgi z olbrzymich głazów, prawdopodobnie służyły one jako świątynie kultu słońca.
Treści wierzeń człowieka prehistorycznego możemy się jedynie domyślać na podstawie znajomości wierzeń współczesnych prymitywnych ludów Afryki i Ameryki Południowej. Religie tych właśnie ludów tworzą drugą grupę wierzeń religijnych. Antropolodzy nazywają te systemy religiami animistycznymi - ich wspólną cechą jest wiara w powszechną obecność duchów ożywiających różne przedmioty i zjawiska (duchy przodków, istoty reprezentujące złe i dobre siły natury).
Trzecia kategoria obejmuje religie pierwszych cywilizacji. W religiach tych pojawia się zwykle panteon bóstw, z których każde pełni inną rolę i jest odpowiedzialne za inne zjawiska. Zwykle w religiach tych jedno z bóstw było ważniejsze od pozostałych, to ono wspierało dany lud i jego władców w czasie wojen i klęsk żywiołowych. Kult tego właśnie bóstwa był najpotężniejszy, to jemu poświęcano zwykle największe świątynie, a jego kapłani mieli najmocniejszą pozycję.
Czwarta kategoria obejmuje wysoce sformalizowane i zhierarchizowane religie starożytnej Grecji i Rzymu. Przypominają one wprawdzie religie z trzeciej grupy, jednak Grecy i Rzymianie znacznie je rozwinęli i wzbogacili o elementy spekulacji filozoficznej.
Piąta i ostatnia kategoria to wielkie religie uniwersalistyczne, które powstały około 500 r. p.n.e. i istnieją do dziś. W basenie Morza Śródziemnego powstały trzy takie religie - chrześcijaństwo, islam i judaizm. Judaizm w gruncie rzeczy jest religią ściśle narodową, jednak wywarł ogromny wpływ na dwie pozostałe, stąd zalicza się go do religii uniwersalistycznych. Na Wschodzie powstały cztery wielkie religie - hinduizm, buddyzm, taoizm i konfucjanizm. Aby lepiej zrozumieć, czym różnią się poszczególne grupy religii przyjrzyjmy się niektórym najbardziej charakterystycznym elementom każdej z nich.