Stanisław Staszic swoje poglądy i program społeczno-polityczny zawarł między innymi w poniższych utworach.  „Uwagi nad życiem Jana Zamojskiego” Był to traktat polityczny wydany przed obradami Sejmu Czteroletniego. Jest on podzielony na 19 rozdziałów. Każdy rozdział traktuje o innym problemie. Najważniejsze są następujące rozdziały:

−  „Sposób ratowania Polski od podziałów”

Staszic przewidywał rozbiory. Prezentuje on swoje poglądy i są one zgodne z poglądami Jana Zamojskiego, który był wówczas wielkim autorytetem.

−  „Edukacja”

Podstawą nauki jest nauka moralna i religia. Człowiek powinien pracować w swoim zawodzie. Edukacja powinna działać jako wychowanie obywatelskie. Szkolnictwo ma wychowywać ludzi światłych. Propaguje on szkoły rycerskie.

−  „Prawodawstwo”

Staszic jest przeciwny prywacie i egoizmowi posłów. Ustawy powinny przechodzić większością głosów. Chodzi o dobro większości.

−  „Władza wykonywająca”

Opisane są w tym rozdziale trzy rodzaje władzy: demokracja, monarchia i anarchia. Chodzi tu o wzmocnienie władzy królewskiej.

−  „Rozdział władza sądownicza”

Każdy obywatel nie może być sądzony bez wyroku niezawisłego sądu.

−  „Wolne obieranie królów”

Staszic sugeruje żeby tron był dziedziczny. Wolna elekcja pozwala ingerować obcym krajom w sprawy polskie.

− „Polska”

Mowa jest o tym, że chłopi emigrują z Polski, bo jest anarchia i niesprawiedliwość. W Polsce nie mogą oni żyć godnie.