Dogmatyka pokazuje kierunek, w którym Boga. można doświadczyć.

Dogmat - jest to prawda, w którą powinien wierzyć katolik, jeśli chce być jeszcze katolikiem. (od gr. Dokeo: podstawowe znaczenie to co okazało się prawdziwe, - mniemać, sądzić, wierzyć; - postanowić, wyrazić pogląd).

Wyrażenie używane

- w starożytności przez Platona, Epikleta, Plutarcha,

- w Septuagincie (Est 3,9),

- w N.T. np. dekret cesarski Łk 2,1, przepisy prawa Mojżeszowego, ustawy kościelne Dz16,4; - nauka Chrystusa, Apostołów w Didache;

- orzeczenia soborowe – również terminy didaskalia (nauka), homologesis (wyznanie);

- w średniowieczu – artykuł wiary.

Na kształt dogmatów oraz ich rozwój wpływała polemika z poglądami sprzecznymi, herezjami.

VAT. I „Dei Filus”. Dogmatem wiary nazywamy prawdę zawartą w jednym Depozycie wiary powierzonym Kościołowi w Słowie B. spisanym lub przekazywanym, która jednocześnie jako objawiona przez Boga, zostaje ogłoszona przez UNK w uroczystym orzeczeniu (ex katedra – actu definitivo) lub w zwyczajnym nauczaniu (magisterium ordinarium Ecclesiae).

Dogmat – prawdy stałe, niezachwiane, niepodlegające zmianom historycznym (relatywizm dogmatyczny), choć zawsze otwarte na dalsze udoskonalenia ich artykulacji i precyzji (lepsze rozumienie danej prawdy). Kościół żyje Prawdą, a więc jego teologia żyje dogmatem /Buxakowski/. Na podstawie słów PJ o prymacie oraz zapewnienie o stałej asystencji Ducha Św. UNK spełnia rolę nieomylnego określania/interpretowania treści objawionych.

Twierdzenia T. D. mogą być: wyraźne (w Piśmie Św. i w Tradycji np. Bóg jest Miłością), bądź niewyraźne, prawdy, które mają nimi konieczny związek- związek prawd Objawienia z prawem naturalnym.

Pewność teologiczna – nota teologiczna (nota theologica).

Stopień pewności twierdzeń prawd wiary:

• Dogmat (de fide);

• Zdanie nieomylnie pewne;

• Zdanie bliskie dogmatu, bliskie wierze – propositio fidei proxima;

• Nauka katolicka (doctrina catolica);

• Zdanie teologicznie pewne (propositio theologice certa);

• Zdanie teologicznie prawdopodobne lub wniosek teologiczny (sententia communis).

Rozwój dogmatów

KKK 94 Dzięki pomocy Ducha Świętego w życiu Kościoła może wzrastać rozumienie zarówno rzeczywistości, jak też słów (66) depozytu wiary:

– przez "kontemplację oraz dociekanie wiernych, którzy rozważają je w swoim sercu" ( Wat II,) szczególnie przez "dociekania teologiczne, które zmierzają do coraz głębszego poznania prawdy objawionej" (Wat II).;

– przez głębokie rozumienie "spraw duchowych", których doświadczają wierzący (Wat II) "Słowa Boże wzrastają wraz z tym, kto je czyta"(Św. Grzegorz Wielki);

– przez "nauczanie tych, którzy wraz z sukcesją biskupią otrzymali niezawodny charyzmat prawdy" ( Wat II).