Ocena brak
ATOMOWA BOMBA
Prace nad skonstruowaniem bomby, w której na skutek procesu rozszczepiania jąder uranu powstają ogromne ilości energii, rozpoczęły się w 1939 r. w Stanach Zjednoczonych. Decyzję podjął prezydent Franklin D. Roosevelt 12 października po zapoznaniu się z listem zredagowanym przez Leo Szilarda i podpisanym przez Alberta Einsteina, ostrzegającym przed niebezpieczeństwem skonstruowania bomby atomowej przez naukowców niemieckich. Mimo zainteresowania prezydenta brak funduszów hamował przez wiele miesięcy rozwój badań nuklearnych. Sytuacja zmieniła się po spotkaniu prezydenta Roose-velta i premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla w Waszyngtonie w czerwcu 1942 r., gdy zapadła decyzja o wspólnym prowadzeniu badań nuklearnych przez naukowców amerykańskich i brytyjskich.
Naczelne kierownictwo projektu powierzono komisji wojskowej,w skład której weszli trzej wojskowi (gen. Steyer, adm. Purnell i gen.Groves) oraz dwaj naukowcy(dr Vannevar Bush i dr JamesConant). 13 sierpnia 1942 r. pracenad skonstruowaniem bomby atomowej określano kryptonimami„DSM-Projekt" (Development ofSubstitute Materials - produkcjamateriałów zastępczych) lub„Manhattan-Project", a szefem wojskowym projektu został 17 września1942 r. gen Leslie Richard Groves.Główne prace naukowe koncentrowały się w Los Alamos, gdzie odlistopada 1942 r. do marca 1943 rwybudowano ośrodek badawczyW lipcu 1943 r. dyrektorem laboratoriów w Los Alamos został Robert *Oppenheimer.
Nad skonstruowaniem bomby pracowali najwybitniejsi uczeni różnych narodowości, którzy przed wojną lub po 1939 r. imigrowali do Stanów Zjednoczonych (m.in. Enrico Fermi - w grudniu 1942 r. uruchomił pierwszy reaktor atomowy, Niels Bohr, Edward Teller, Edward U. Condon, Ryszard Feynman, Leo Szilard, Hans Bethe). Próbna eksplozja ładunku nuklearnego została przeprowadzona 15 lipca 1945 r. o godz 5.30 nad ranem na pustyni w pobliżu miasteczka Alamogordo.Siła wybuchu była równa 17 000 TNT (trotylu) czego nie przewidywali twórcy bomby (gen. Groves uważał, że siła eksplozji nie przekroczy 500 ton TNT). Już 3 kwietnia 1945 r. prezydent Harry *Truman wydał rozkaz wykonania po 3 sierpnia tego roku ataku atomowego na Japonię. Pierwsza bomba atomowa (nazwana „Little boy") ważyła 5 t, miała 4,20 m długości i 1, 5 m średnicy.
Ładunek uranu 235 ważył 38 kg i był podzielony na kilka części, z których każda miała tzw. masę podkrytyczną, a więc nie mogła eksplodować. Zespolenie wszystkich części następowało w ułamku sekundy na skutek eksplozj i ładunku chemicznego; uran osiągał masę krytyczną i rozpoczynała się reakcja łańcuchowa wyzwalająca ogromne ilości energii (rozszczepienie 1 g uranu daje energię równą spaleniu ok. 2,5 tys. t węgla). 26 lipca 1945 r. ciężki krążownik *Indianapolis dostarczył ładunek nuklearny do bazy lotniczej na wyspie Tinian, gdzie do 1 sierpnia zmontowano pierwszą bombę. Osiem dni później bombowiec *B-29 o nazwie „*Enola Gay" zrzucił na *Hiroszimę pierwszą bombę atomową.
Druga bomba atomowa (z ładunkiem plutonu 239) nazwana „Fat man" została zrzucona 9 sierpnia 1945 r. na *Nagasaki. Nuklearne bombardowanie przesądziło o kapitulacji Japonii, której władze były przekonane, że Amerykanie dysponują dużą liczbą bomb atomowych i są w stanie zniszczyć wiele innych miast. Prace nad skonstruowaniem bomby atomowej prowadzili również naukowcy niemieccy (m.in. Otto Hahn, Carl-Friedrich von Weizsacker, Werner Heisenberg, Paul Harteck, Max von Laue), którzy przed wojną mieli poważne osiągnięcia w badaniach nad rozszczepieniem jądra uranu (Otto Hahn dokonał w 1938 r. rozbicia jądra atomowego). Brak zainteresowania i pomocy ze strony władz państwowych był jednym z głównych czynników hamujących tempo prac nad stworzeniem bomby.
Ostateczny cios niemieckim próbom zadali alianci, niszcząc norweskie zakłady produkujące ciężką wodę, niezbędną jako moderator w esperymentach nuklearnych: 28 lutego 1943 r. dziewięciu komandosów z Kierownictwa Operacji Specjalnych (*SOE) wysadziło urządzenia produkujące ciężką wodę w zakładach Norsk Hydro w Wiemork (Vemork) w Norwegii, 16 listopada 1943 r. zakłady zostały zbombardowane przez amerykańskie samoloty, a 20 lutego 1944 r. członkowie norweskiego ruchu oporu zatopili na jeziorze Tinnsjó prom,na pokładzie którego Niemcy wywozili zapas ciężkiej wody. Braktego materiału przekreślił szansą na stworzenie bomby atomowejw Niemczech.