Ocena brak
Alegoria, symbol ( symbolizm )
Alegoria - motyw zawarty w dziele literackim (przedmiot, postać, sytuacja, zdarzenie) lub zespół motywów przedstawiający w sposób obrazowy pewne abstrakcyjne pojęcia lub ideę. Motyw ów oprócz swego znaczenia jawnego, dosłownego, danego bezpośrednio przez sens poszczególnych wyrazów, które się do niego odnoszą, ma także znaczenie ukryte (alegoryczne), wymagające rozszyfrowania przez odbiorcę. Znaczenie to odczytuje odbiorca dzięki znajomości pewnych stałych związków o charakterze konwencjonalnym, przekazywanych w tradycji kulturowej, religii i sztuce. Znaczenie alegoryczne jest umowne i ustalone; daje się zrozumieć tylko w jeden sposób.
Symbol - fragment świata przedstawionego w dziele literackim (przedmiot, zespół przedmiotów itd.), którego znaczenie jest dwupłaszczyznowe: obok tego, które jest bezpośrednio dane w związku z określoną sytuacją fabularną, sceniczną lub liryczną, istnieje wyższy poziom znaczeniowy, wskazywany przez system sygnałów, choć niejasny i niejednoznaczny. Znaczenie symbolu nie jest objęte konwencją, w odróżnieniu od alegorii jest ono jednorazowe, uchwytne w ramach danego utworu (Chochoł z Wesela, rozdarta sosna z Ludzi bezdomnych)
Symbolizm - rzeczywistość, która nas otacza, ma dwoistą naturę - składa się z materii i ducha; zadaniem sztuki powinno być odzwierciedlenie owej głębszej, duchowej, metafizycznej sfery ludzkiej egzystencji; świata duchów nie można przedstawić przy pomocy środków stosowanych przez sztukę realistyczną, gdyż nie jest on jednoznaczny i sprecyzowany; to co nieuchwytne, niewyrażalne, bo rozgrywające się poza światem zmysłów, można próbować przedstawić przy pomocy języka symbolów, który dopuszcza możliwość wielu interpretacji; symbol jako środek artystyczny posiada dwa znaczenia: pierwsze, to postrzegalny zmysłowo obraz przedmiotu, osoby lub sytuacji, drugie, to podtekst, ukryte znaczenie, nie wypowiedziana jedno - znaczenie treść;