-
Ocena brak
Bezpodstawne wzbogacenie w prawie rzymskim
Juryści epoki republikańskiej głosili zasadę, że można domagać się od kogoś zwrotu tego, co znalazło się u niego z niesłusznej przyczyny.
Bezpodstawne wzbogacenie jakiejś osoby musiało pierwotnie następować przez nieuzasadnione nabycie prawa własności. W następnym etapie zaczęto udzielać...
-
Ocena brak
Zobowiązania jak gdyby z kontraktów (quasi ex contractu)
Do zobowiązań quasi ex contractu zalicza się: prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia (negotiorum gestio), bezpodstawne wzbogacenie się. To były najważniejsze zobowiązania, które powstawały ze zdarzeń quasi ex contractu.
Ponadto Instytucje Justyniana zaliczały do tej kategorii jeszcze zobowiązania...
-
Ocena brak
Pacta legitima
Były to umowy, które uzyskały ochronę procesową w oparciu o indywidualne decyzje cesarzy (okres dominatu). Formą ochrony była condictio ex lege. Znane były trzy pacta legitima:
nieformalne przyrzeczenie posagu (pactum dotale)
nieformalne przyrzeczenie darowizny (donatio) – na podstawie tej...
-
Ocena brak
Pacta praetoria
Były to nieformalne umowy uznane i chronione według prawa pretorskiego. Pacta praetoria sankcjonowały umowy, w których przyrzeczenie składała tylko jedna strona.
Do najbardziej typowych paktów pretorskich należały:
pactum iusiurandum voluntarium (w sprawie dobrowolnej przysięgi) – strony, aby...
-
Ocena brak
Pacta adiecta
Były to „umowy dodatkowe”. Aby stały się zaskarżalne, musiały być dodane do kontraktu w chwili jego zawarcia (in continenti). Pacta adiecta zwiększały bądź zmniejszały zakres obowiązków dłużnika.
Jeżeli zostały dodane w pewnym odstępie czasu od chwili zawarcia kontraktu (ex intervallo) mogły...
-
Ocena brak
Pacta i ich rodzaje
Pacta – były to umowy, które nie były kontraktami. Były umowami nieformalnymi. Dochodziły do skutku przez osiągnięcie prostego porozumienia (solo consensu). Pacta częste i ważne uzyskiwały ochronę procesową, przez co stawały się kontraktami.
Pacta nuda – były to gołe umowy, pozbawione ochrony...
-
Ocena brak
Kontrakty nienazwane
Kontrakty nienazwane (contractus innominati) dochodziły do skutku podobnie jak kontrakty realne: nie wystarczyło samo porozumienie, ale jedna ze stron musiała spełnić swoje świadczenie. W tym momencie zawiązywał się dopiero węzeł obligacyjny i powstawała podstawa do żądania, ażeby i druga strona...
-
Ocena brak
Zlecenie (mandatum)
Zlecenie było kontraktem konsensualnym, z którego powstawało zobowiązanie dwustronnie zobowiązujące niezupełnie. Była to prawna forma korzystania z usług innych osób wolnych. Polegało ono na tym, że przyjmujący zlecenie (mandatariusz) zobowiązywał się wobec dającego zlecenie (mandator, mandant) do...
-
Ocena brak
Spółka (societas)
Historycznym zaczątkiem późniejszej spółki zarobkowej była wspólnota spadkobierców – consortium. Societas – był to związek dwóch lub więcej wspólników (socii), którzy zobowiązywali się dążyć do osiągnięcia wspólnych celów przy użyciu wspólnych środków personalnych i rzeczowych.
Celem spółki był z...
-
Ocena brak
Najem dzieła (locatio - conductio operis)
Treścią tego kontraktu było to, że wykonawca (conductor) zobowiązywał się wykonać dla zamawiającego (locator) określone dzieło (opus), zamawiający zobowiązany był do zapłacenia mu umówionego wynagrodzenia.
Była to forma korzystania z cudzej pracy, ale nie chodziło tutaj o ilość pracy, lecz o jej...