-
Ocena brak
Fetę galante
Przedstawienie wytwornego towarzystwana tle przyrody w scenach zabaw parkowych,koncertów, posiłków pod gołym niebem i zalotówmiłosnych; charakterystyczny temat dworskiego malarstwarokok. XVIII w. (np. obrazy A. Watteau).
(franc. 'wytworna zabawa')
-
Ocena brak
Felonion
Szata liturg. kapłanów obrządku wsch.,rodzaj wkładanego przez głowę długiego i szerokiegopłaszcza bez rękawów; przekazy ikonograf. wskazują,że był rozpowszechniony co najmniej od pocz. IX w.
W Bizancjum f. ozdabiano wyhaftowanym na plecachwizerunkiem krzyża, f. postbizant. pokrywa bardziejrozbudowana...
-
Ocena brak
Fetysz
Termin wprowadzony przez Portugalczykówna oznaczanie przedmiotu o właściwościachmagicznych,
(franc. fetiche, z port. feitico 'czarny')
-
Ocena brak
Felpa
Tkanina jedwabna, wełniana lub o wątkuwełnianym czy bawełnianym na osnowie jedwabnej,wyrabiana podobnie jak aksamit, tylko o dłuższym,jedwabistym włosie, jednobarwna lub wzorzysta. F.używano w Polsce od XVII w. na lżejszą odzież wierzchnią,kamizelki i podszewki, męskie kapelusze.
-
Ocena brak
Fez
Męskie, płytkie nakrycie głowy, pudełkowate,uszyte z barwnego filcu lub różnych tkanin, niekiedyzdobione frędzlą na środku denka, kiedyś rozpowszechnioneszeroko w krajach muzułm., u Turkówczęsto noszone było pod turbanem,
(osm.-tur. /es, od n. m. Fez w Maroku)
-
Ocena brak
Feretron
W kościele katol. przenośny, obustronnyobraz lub rzeźba na podstawie, w którą wsuwa siędrążki; rodzaj przenośnego ołtarzyka obnoszonegow czasie procesji,
(od łac. ferełrum 'nosze')
-
Ocena brak
Fiakier
Dorożka konna wprowadzona w latach 40.XVII w. we Francji.
W Paryżu biuro wynajmu d. znajdowałosię w gospodzie pod św. Fiakriuszem, stądnazwa f.; w poł. XIX w. wprowadzono stałe miejscapostoju.
W Polsce f. nazywa się dorożki używane naPodhalu.
Zob. też cab.
-
Ocena brak
Ferety, feretki
1) drobne wyroby jubilerskie, najczęściejw kształcie rozetek ze złota i kamieni szlachetnych,naszywane na ubiory w XVI i 1 poł. XVII w.;
2) sprzączki lub klamry, wykonane ze złota lub srebra,używane w Polsce w XVI-XVIII w. do spinanianaszyjników kobiecych (—> halsband) oraz jako ozdobynakryć głowy i...
-
Ocena brak
Fibula
Zapinka lub agrafa, ozdoba służąca do spinaniaszat, stosowana powszechnie od epoki brązuwe wszystkich krajach; wyszła z użycia we wczesnymśredniowieczu.
F. miały dwie zasadnicze formy: jednoczęściowa(kabłąk i szpila stanowiły jeden kawałeki łączyła je sprężyna lub - gł. w f. rzym. -...
-
Ocena brak
Ferezja
1) uroczysty strój bojarów ros., pochodzącyod ubiorów tatar., ze stojącym kołnierzem i wiązaniemsznurowanym zamiast guzów, szyty z wzorzystychtkanin jedwabnych tur., używany w XVII w.;
2) męskie okrycie wierzchnie, noszone w Polsce dostroju nar. w 2 poł. XVI i w XVII w., a później jakoubiór lud., z...