-
Ocena brak
Szarszedron, szarzedobra
W Europie Zach. tkaninypółwełniane na jedwabnej osnowie, wyrabianesplotem atłasu wątkowego dla zwiększenia połyskulub tkane w prążki i barwione na żywe kolory; w Polscetkane z grubej, szorstkiej wełny czesankowej wXVIII w. w tych samych manufakturach co kamloty.
Sz. były lżejszymi tkaninami...
-
Ocena brak
Szezlong
Odmiana —> leżanki o długim wąskim siedzisku,z oparciem z jednej strony, służąca do odpoczynkuw ciągu dnia w pozycji półleżącej; s. używanyod kon. XVII w. we Francji. Zob. też meridienne;duchesse; veilleuse.
(franc. chaise-longue 'długie krzesło')
-
Ocena brak
Szarża, szarzyzna
(staropol.), grube, nie farbowane sukno szarej barwy, wyrabiane sposobem domowym, używane w Polsce od XVI w. gł. na ubiory uboższej szlachty (stąd określenie - szlachta szaraczkowa).
-
Ocena brak
Szkaplerz, skaplerz, kaplerz
1) dwa małe kawałkisukna z wyszytym na nich imieniem Matki Boskiejlub Chrystusa, zastępujące medalik, noszone na piersiachprzez członków bractw kość. i świeckich; wużyciu od XIII w.;
2) mianem sz. określano też tzw.kaplerze - prostokątne, niekiedy owalne obrazki malowanei grawerowane zazwyczaj na...
-
Ocena brak
Szaszka kozacka
Odmiana szabli, z charakterystyczną rękojeścią bez jelca i z mosiężną głowicą, używana przez Kozaków w ros. służbie wojsk, w XIX w. i przez kawalerię ros. w czasie I i II wojny światowej.
-
Ocena brak
Szaniec
W fortyfikacji polowej budowla ziemna oróżnym profilu i narysie, w zależności od którego nosinazwę: reduty, dwuramnika, lunety, strzałczanu.
Zasadniczymi elementami sz. były wał i fosa; stosowanydo kon. XIX w.
-
Ocena brak
Szafa
Mebel skrzyniowy przeznaczony do przechowywaniaróżnych przedmiotów, zawierający wewnątrzpółki lub wieszaki, zamykany drzwiami lubżaluzją; W zależności od przeznaczenia, kształtu lubwielkości sz. mają różne nazwy: służące do przechowywanianaczyń to sz. kredensowe (—» kredensy);używane w...
-
Ocena brak
Synodikon
W Kościele Wsch.:
1) pojedynczy dokumentsynodu lub zbiór takich dokumentów; pismoskierowane przez synod do wysokich przedstawicielihierarchii kość. prezentujące najważniejsze postanowieniasoboru;
2) dokument o charakterze liturg. zawierającypochwały dogmatów i obrońców ortodoksjioraz potępiający herezje...
-
Ocena brak
Szahristan
W urabanistyce muzułm.-irańskiej i środkowoazjat. śródmiejska część miasta. W obrębie murów wyodrębniona od cytadeli i przedmieść. Tam skupiało się życie ekonom, i rei. miasta.
-
Ocena brak
Syntetyzm
Termin stosowany przez artystów franc.z kręgu Pont-Aven dla odróżnienia ich sztuki od impresjonizmu.Malarstwo s. charakteryzuje szeroka, płaskokładziona plama koloru, zazwyczaj obwiedzionamocnym, ciemnym konturem.
Podczas Wystawy Powszechnejw Paryżu w 1889 zorganizowana zostaław Cafe Volpini opozycyjna wobec...