REGRESSUS AD INFINITUM

REGRESSUS AD INFINITUM gressus ad infinitum> = cofanie się w nie­skończoność) ang. infinite regress

metod. Łańcuch rozumowań nie mający końca z tego powodu, że każde twierdzenie poprzedzone jest uzasadnieniem, które z ko­lei również wymaga uzasadnienia, itd. w nie­skończoność. Tego rodzaju...

REDUCTIO AD ABSURDUM

REDUCTIO AD ABSURDUM <nłc. <reductio ad absurdum> = sprowadzenie do nie­dorzeczności) gr. apagoge eis to adynaton (Arystoteles); fr. reduction a l'absurde log. syn.^> Dowodzenie nie wprost.

REDUKCJA

REDUKCJA (nłc. <reductio> = sprowadze­nie do mniejszej miary, ograniczenie, zmniejszenie) gr. anagoge; ang. reduction; fr. reduction; run. Reduktion

W logice tradycyjnej — syn.-^ dowód (1), np. redukcja trybów syłogistycznych do trybów pierwszej figury oznacza do­wodzenie na podstawie trybów pierwszej...

REDUKCJA FENOMENOLOGICZNA

REDUKCJA FENOMENOLOGICZNA ang. transcendental-phenomenological reduc­tion; fr. reduction phenomenologique, redu­ction transcendentale; nm. transzendental-phanomenologische Reduktion

Ogólna nazwa zabiegów poznawczych mających na celu dotarde do samych przedmiotów i zapewnienie przedmiotowego ugruntowania wiedzy...

REALNOŚĆ

REALNOŚĆ nłc. realitas; ang. reality, actuality, actualness; fr. realite; nm. Realitat, Wirklichkeit

1. metaf. —> Rzeczywistość (2) jako stanbytu:

istniejącego obiektywnie, tzn. nieza­leżnie od poznającej świadomości;

aktywnego (skutkotwórczego), sta­nowiącego ośrodek własnego...

REALNY

REALNY (nłc. <realis> = rzeczywisty, fa­ktyczny, rzeczowy) ang. real, actual; fr. reel; nm. wirklich, real

Rzeczywisty — w przeciwstawieniu do pozornego, nie będącego takim, jakim się wydaje albo będącego tylko wytworem wyobraźni.

W przeciwstawieniu do idealnego — istniejący niezależnie od...

RECEPTOR

RECEPTOR (łc. receptor = ten, który przyj­muje) ang. receptor, receiver, fr. recepteur; nm. Rezeptor

W fizjologii — wyspecjalizowana stru­ktura wrażliwa na -^ bodźce o określonej jakości, mająca zdolność przekształcania ich w impulsy chemiczne i elektryczne, prze­wodzone przez substancje...

RECEPTYWNOŚĆ

RECEPTYWNOŚĆ <nłc. receptio = przy­jęcie) ang. receptivity; fr. receptivite; nm. Rezeptivitat, Empfanglichkeit

t. pozn. W tradycji arystotelesowsko-tomistycznej: określenie charakteru po­znania ze względu na to, że nie jest ono wytwórcze, lecz recepcyjne, tzn. polega na formalnym (nie zaś...

RACHUNEK ZDAŃ (logika zdań, teoria zdań)

RACHUNEK ZDAŃ (logika zdań, teoria zdań) ang. propositional calculus, sentential calculus, algebra of propositions; fr. calcul des propositions, calcul propositionnel; nm. Aussagenkalkiil

log. Podstawowa teoria logiczna, doty­cząca związków międzyzdaniowych w ob­rębie zdań złożonych, w której się...