Pinia

W starożytności określenie wszelkich noszących szyszki drzew iglastych {pinus). Pinia w węższym znaczeniu była symbolem płodności (przede wszystkim zapewne ze względu na nieprzerwaną produkcję nowych szyszek).

Szyszka pinii (niekiedy też szyszka sosny alepskiej, której żywica przyczyniła się do...

Płaszcz

Symbol ochrony, opieki (np. chroniący płaszcz Madonny w chrzęść, sztuce śrdw.) lub też godności (np. płaszcz królewski). Niekiedy również symbol osoby, która go nosi.

Piołun

Gatunek bylicy, roślina koszyczkowa sięgająca 1 m., roślina aromatyczna i lecznicza z cieplejszych rejonów Eurazji; jej gorzki smak uczynił ją symbolem bólu i goryczy.

Płomień

Symbolicznie w dużym stopniu identyczny z ogniem, często pojawia się jako jego uproszczona forma, np. jako ogień Ducha Św. w przedstawieniach cudu Zielonoświątkowego lub chrztu Chrystusa.

„Ognistość" mowy lub spojrzenia, zarówno w sensie niezwykłej siły, jak i niszczącej przemocy, jest niekiedy...

„WZIĘCIE W NAWIAS"

„WZIĘCIE W NAWIAS" (tłum. nm. <Einklammerung>) ang. bracketed; fr. la mise entre parentheses

Einklammerung, tzn. nieuwzględnienie czegoś — wyrażenie używane przez E. Husserla w sensie przenośnym; przyjęło się ono w fenomenologii głównie jako okre­ślenie redukcji transcendentalnej (—> redu­kcja...

WZNIOSŁOŚĆ

WZNIOSŁOŚĆ gr. hypsos; nłc. sublimitas; ang. sublimity; fr. le sublime, sublimite; rmi. Erhabenheit

estet. Odrębna —> wartość (3) estetycz­na, charakteryzująca to, co wielkie, potęż­ne, wspaniałe, tajemnicze, niepokojące, groźne. Starożytny traktat Pseudolonginosa Perl hypsous (O wzniosłości lub...

WZÓR OSOBOWY

et. Moralno-społeczny model człowie­ka, będący zespołem zalet cenionych w da­nym środowisku i stanowiący personifi­kację ideałów w procesie samourzeczywistnienia lub w procesie wychowania. Ce­chy partykularne wzoru osobowego by­wają uwarunkowane charakterem środo­wiska, w którym ten wzór został...

WYOBRAŻENIE

WYOBRAŻENIE gr. ennoia, phantasia (u stoików: phantasia kataleptike = wyobraże­nie chwytne), phantasmós; łc. imago; nłc. phantasma; ang. image, representation; fr. image, representation; nm. Einbildung, Vorstellung

psych., t. pozn. -^ Przedstawienie (a) oglą­dowe (naoczne) czegoś. U brentanistów i w...

WYPARCIE

WYPARCIE ang. repression; fr. refoulement; nm. verdrdngung

psych. Podstawowy -^ mechanizm ob­ronny (1) naszego „ja", stanowiący podło­że innych mechanizmów obrormych (ta­kich jak —> projekcja /!/,—> racjonalizacja, -^ sublimacja, -^ kompensacja /1 /); dzię­ki niemu różne uczucia, myśli, wspomnie­nia...