Abba

Wyraz aramejski, pieszczotliwy = ojciec, najwyraźniej po raz pierwszy w odniesieniu do Boga użyty przez Jezusa. W Nowym Testamencie (Mk 14, 36; Rz 8, 15; Ga 4, 6) zawsze towarzyszy mu od-powiednik grecki.

Zob. przybranie za dzieci boże, bóg jako ojciec.

XIANG Yu (232 p.n.e. - 202 p.n.e.)

Zdolny poeta, kiepski rebeliant

Chiński generał i jeden z przywódców rebelii przeciwko rządom dynastii Czin.

Pochodził z bardzo starej arystokratycznej rodziny. "Wysoki, silny, zdolny poeta,człowiek o wielkiej ogładzie, niezwykle odważny, arogancki i okrutny" - pisał o nimWitold Rodziński w Historii...

ZWEIG Stefan (1881 - 1942) i jego żona

Uprzedzam ich w śmierci

Austriacki powieściopisarz, eseista, poeta i tłumacz (z języka francuskiego). Jakomłody mężczyzna wiele podróżował po świecie. Debiutował tomikiem wierszy, alesławę przyniosły mu beletryzowane biografie i monografie historyczne, m.in.Magellana, Balzaka, Erazma z Rotterdamu...

YAKUB Bey (1820 - 1877)

Kaszgaryjski incydent

Tadżycki awanturnik, który po przybyciu w 1864 do północno-zachodnich Chin,poprzez serię politycznych i wojskowych manewrów został przywódcą antychińskichpowstań mieszkańców Muslimu. Rozszerzając powstanie coraz bardziej na północ,zwrócił na siebie uwagę sułtana Ottomana, który...

ZYGELBOJM Szmul (1895 - 1943)

Nie mogę pozostać w spokoju

Żydowski działacz robotniczy, od młodości związany z Bundem. Wyjechał zPolski na początku okupacji i reprezentował Bund w Radzie Narodowej w Londynie.

Gdy coraz szerszą falą zaczęły napływać doniesienia o eksterminacji Żydów wPolsce, Zygelbojm próbował mobilizować...

YUI Shosetsu (1605 - 1651)

Przeciw szogunowi

Syn farbiarza, przeznaczony przez ojca do stanu duchownego. Yui szybkojednak porzucił szaty mnisze. Poznał Marubashi Chuya, z którym przez wiele latplanowali zamach na życie szoguna. Szkolili samurajów, gromadzili siły, pozyskiwalidla sprawy niezadowolonych roninów, samuraj nie będących na...

ZAWIEYSKI Jerzy (1902 - 1969)

Za długo żyję

Przed wojną aktor, po wojnie - pisarz i działacz ruchu katolickiego. Przezdwanaście lat był posłem, przez jedenaście - członkiem Rady Państwa. Słynne stałosię jego wystąpienie w Sejmie (10 kwietnia 1968 roku) w obronie uczestnikówmarcowego protestu.

Był za nie szykanowany i stopniowo...

ZBIGNIEW (postać literacka)

Zamknął oczy pełne łez

Jeden z bohaterów tragedii Juliusza Słowackiego Mazepa. Syn Wojewody,zakochany ze wzajemnością w swej młodej macosze, Amelii. Początkowo zazdrosnyo pazia królewskiego Mazepę z czasem zostaje jego przyjacielem. Z poczuciasynowskiego obowiązku staje jednak do pojedynku z Mazepą...

ZENON z Kition (ok. 333 p.n.e. - ok. 261 p.n.e.)

Prawdziwy stoik

Filozof grecki. Twórca szkoły stoickiej w Atenach, którą kierował przezkilkanaście lat. Już za życia zyskał ogromną popularność. W uznaniu zasługAteńczycy podjęli uchwałę o wzniesieniu mu na koszt miasta grobowca.

Wedługprzekazu Diogenesa Laertiosa Zenon rozstał się z życiem w...