Automatyzm

automatyzm; odruchowe wykonywa­nie czynności bez udziału świadomości, zdolność do samoczynnego funkcjonowania.

Atomizm - Leukippos

Arystoteles i Teofrast uważają go za twórcę atomizmu. Teofrast przekazuje, żebył on zwolennikiem Parmenidesa. Pozostawał pod wpływem Zenona i możliwejest, że słuchał jego nauk. Niemniej j e d n a k jego poglądy były bardzo różneod eleackich, co skłaniało niektórych badaczy do przyjęcia tezy, że w...

Sofiści - Inni sofiści

Zagadnieniem, które najżywiej zajmowało sofistów, była kwestia pochodzeniapraw. Różne były zapatrywania sofistów w tej sprawie. Nieznany skądinąd Kallikleswystępujący w Gorgiaszu Platona twierdzi, że to ludzie słabi ustanawiająprawa, by w t e n sposób obronić się przed mocnymi i dzielnymi. Przeciwną...

Atomizm - Demokryt z Abdery

Postać Demokryta otwiera okres wielkiej i dojrzałej myśli filozoficznej. Jegożycie przypada na lata 470/469 (460)-360/361 (370) przed Chrystusem. Działałw Abderze w Tracji. Był niewątpliwie jednym z największych umysłów starożytnościnie tylko jako filozof, ale również jako bardzo wszechstronny...

Wiek IV

Działalność sofistów rozciąga się na przestrzeni dłuższej aniżeli wiek. Obejmuje ona nie tylko czasy Aten Peryklesa, ale trwa jeszcze w IV w. przed Chrystusem,promieniując poza Ateny. Okres szczytowy myśli greckiej rozpoczyna sięklęską Aten w wojnie peloponeskiej. W rezultacie od roku 404...

Rysy ogólne okresu presokratejskiego

Zanim przejdziemy do omawiania klasycznego okresu filozofii greckiej, przypatrzmysię pierwszemu etapowi jej rozwoju. Cechą charakterystyczną okresupresokratejskiego jest dominacja koncepcji przyrodniczych nad teorią człowiekai problemem ducha. Chociaż filozofia zbliża się stopniowo do tych zagadnień,to j e...

Sokrates

Jest zjawiskiem szczególnym, w jak wielkim stopniu obraz Sokratesa zakorzeniłsię w świadomości każdego wykształconego człowieka. Wizerunek Sokratesatkwi głęboko w pamięci każdego, kto zetknął się z platońską Ucztą, w którejAlkibiades mówi, że:

Jest najpodobniejszy do tych Sylenów, siedzących w...

STAROŻYTNOŚĆ - Charakterystyka epoki

Już eleaci, młodsi pitagorejczycy, Empedokles, Anaksagoras i atomiści swądziałalnością wkraczają w klasyczny okres filozofii greckiej, ale nie oni należądo jego głównych przedstawicieli. Wprawdzie wielka filozofia platońska i arystotelejskawiele czerpie z tamtych kierunków, ale jej źródłem jest w...

Sofiści

Bez ukazania rozwoju życia polityczno-kulturalnego, który dokonuje się wtedyw Grecji, a w Atenach w szczególności, zjawisko narodzin ruchu sofistycznegonie byłoby dla nas zrozumiałe. Wyrazy 'sofista', 'sofizmat', 'sofistyczny' z biegiemczasu uzyskały pejoratywny wydźwięk, chociaż etymologicznie wyraz...