-
Ocena brak
Akupunktura
(-, acupuncture); sztuka leczenia wywodząca się ze starożytnych Chin, polegająca na stymulacji punktów aktywności komórkowej przez nakłuwanie igłą. Technika nakłuć sterylnymi igłami, najczęściej złotymi lub srebrnymi, uwzględnia odpowiedni punkt, kąt i głębokość wkłucia oraz czas pozostawienia...
-
Ocena brak
Albinizm
(tlbnismus, albinism); bielactwo wrodzone, nieprawidłowość zabarwienia skóry, włosów i oczu wskutek braku barwnika, melaniny. Przyczyną jest —> blok metaboliczny wytwarzania melaniny spowodowany brakiem odpowiednich enzymów. Charakterystyczne objawy: jasna skóra, białe włosy, różowo zabarwione tęczówki...
-
Ocena brak
Aleksja
{alexid)) ślepota słowna, ślepota na słowo czytane. Stanowi odmianę —> agno-zji wzrokowej. Przy prawidłowej ostrości wzroku chory traci zdolność rozpoznawania liter lub odczytania słowa pomimo rozpoznania poszczególnych liter. A. związana jest z uszkodzeniem ośrodka w płacie ciemieniowym półkuli mózgu...
-
Ocena brak
Akatyzja
[akatysia); niemożność siedzenia w bezruchu, połączona z przymusem ustawicznego poruszania kończynami, zmieniania pozycji ciała, wstawania. A. jest jednym z objawów zespołu pozapiramidowego w —► chorobie Parkinsona. Występuje również jako objaw' uboczny długotrwałej terapii lekami psychotropowymi...
-
Ocena brak
Alergia
(iallergia, allergy); zaburzenie chorobowe będące wyrazem nadwrażliwości, czyli nieprawidłowej wrażliwości organizmu człowieka na określone czynniki zewnętrzne. Nazwa a. zaproponowana została przez Pirąueta w 1906 r. na określenie całości zjawisk nadwrażliwości [wraz z odpornością) powstających...
-
Ocena brak
Aksjologia
axiology); nauka o —> wartościach, pochodząca od greckich słów aksios - godny, cenny i logos - nauka. A. określa m.in. sposób istnienia wartości, ich genezę, zakres obowiązywania (np. dziedzinę, obszar geograficzny) oraz analizuje związki między różnymi ich typami. Z punktu widzenia etyki medycznej...
-
Ocena brak
Afty
Caphthae, canker sores); przyczyna a. jest nieznana, przebieg nawrotowy. Objawy: drobne, owalne nadżerki o żółtawym, sa-dłowratym dnie, otoczone żywoczerwoną obwódką, bolesne, umiejscowione na błonie śluzowej jamy tistnej, rzadziej w okolicy narządów płciowych. Leczenie ze względu na nieustaloną...
-
Ocena brak
Agnozja
(iagnosia); zaburzenie z grupy tzw. wyższych czynności nerwowych; polega na nierozpoznawaniu zjawisk zachodzących w otoczeniu pomimo prawidłowej czynności narządów' zmysłów'. A. powstaje wskutek uszkodzenia ośrodków percepcji w mózgu w przebiegu udarów, guzów, urazów lub zwyrodnienia. A. wzrokowa polega na...
-
Ocena brak
Agonia
(agonia, agony); różnie trwający (patrz —> śmierć nagła i —* śmierć powolna) okres poprzedzający proces umierania (—> śmierć), w którym dochodzi do postępującej niewydolności podstawowych układów narządowych organizmu kończącej się zatrzymaniem oddychania i krążenia krwi, czyli —» śmiercią...
-
Ocena brak
Akomodacja oka
akomodacja oka (accommodation); zmiana siły załamywania układu optycznego oka. Związana jest głównie ze zmianą kształtu soczewki. W czasie patrzenia na przedmioty bliskie skurcz mięśnia rzęskowego powoduje, że soczewka przyjmuje kształt kulisty. Zmniejsza to promień przedniej krzywizny, zwiększając...