ŚREDNIOWIECZE - Oficjum

Terminem Oficjum określa się liturgię godzin, czyli nabożeństwa poza-mszalne. Były to nabożeństwa odprawiane o różnych porach dnia. Zasadniczy schemat Oficjum ustalił na początku VI wieku św. Benedykt. Na pełne codzienne Oficjum składało się 8 nabożeństw:

1. Jutrznia (Matutinum) odprawiane przed...

Grecja - Instrumenty muzyczne

Grecy stworzyli bogów na miarę człowieka i obdarzyli ich atrybutami ludzkimi. Postawa taka tłumaczy istnienie w Grecji instrumentów kul­towych. Były nimi kithara i aulo s. Kithara związana była z kultem Apollina, natomiast aulos — z kultem Dionizosa.

Muzyka stanowiła dyscyplinę olimpijską, w związku z...

Geneza i zakres nazwy „chorał gregoriański"

Odkrywanie osobliwości tkwiących w brzmieniu chorału gregoriańskiego trzeba rozpocząć od wyjaśnienia samej jego nazwy. Pojęcie „chorał" pochodzi od łacińskiego słowa chorus, czyli chór. Pierwotnie słowo „chór" oznaczało miejsce w kościele, w pobliżu prezbiterium, które zajmowali śpiewacy —...

Grecja - Formy i gatunki muzyki

W nazewnictwie rodzajów muzyki uprawianych przez Greków wyraża się bezpośredni związek muzyki z formami literackimi. Bez trudu więc można uporządkować rodzaje muzyki za pomocą trzech głównych kate­gorii literackich:

1. Formy liryczne — elegie i pieśni (liczną grupę stanowiły pieśni dziękczynne...

Cechy chorału gregoriańskiego

O niepowtarzalnym klimacie brzmieniowym chorału gregoriańskiego decydują jego charakterystyczne cechy:

— jednogłosowość,

— czysto wokalny charakter,

— wykonywanie przez mężczyzn (Wyjątek w tym względzie stanowiły oczywiście klasztory żeńskie, gdzie wspólno­ty kobiet sprawowały codzienną...

Grecja - Zabytki muzyczne

Liczba zachowanych utworów nie przekracza kilkunastu. Wśród nich znajdują się m.in. zapisany na papirusie fragment chóru z tragedii Eurypidesa Orestes z V wieku p.n.e., dwa hymny ku czci Apollina wyryte na ścianie skarbca w Delfach około połowy II wieku p.n.e., skolion Seikilosa z II lub I wieku p.n.e., hymn...

Rzym

Ze względu na rolę, jaką miał odegrać Rzym w okresie średniowiecza, trzeba choć kilka słów poświęcić kulturze muzycznej tego ośrodka w cza­sach antycznych. Muzyka w Rzymie rozwijała się zasadniczo w dwóch kierunkach: muzyka użytkowa służyła głównie celom wojskowym, nato­miast śpiewy hymniczne...

Izrael

Jednym z głównych źródeł poznania przynajmniej niektórych przymio­tów muzyki hebrajskiej jest Biblia. Zawarte w niej opisy pozwalają stwierdzić, że w początkowym okresie kultu religijnego śpiew i gra na instrumentach były nierozdzielne; w miarę upływu czasu wycofano in­strumenty, a w świątyniach...

Grecja - Kultura muzyczna w innych ośrodkach

Rozważania dotyczące kultury muzycznej w starożytności ogranicza się tradycyjnie do zjawisk występujących w antycznej Grecji i Rzymie. Usprawiedliwieniem takiego uproszczenia jest fakt, że właśnie te dwa ośrodki odegrały w kulturze starożytności rolę największą. Dodatkowo jeszcze na tym terenie...