ZARODNIK, spora

Jednokomórkowy twór służący roślinom i grzybom do rozmnażania bezpłciowego, Zarodniki zwykle powstają po podziałach mejotycznych (mejospory) - u roślin i wielu grzybów lub mitotycznych (mitospory), np. zarodniki konidialne u kropidlaka.

W zależności od sposobu powstawania wyróżnia się endospory...

ZASADY AZOTOWE

Heterocykliczne, hydrofobowe związki organiczne, zawierające co najmniej dwa atomy azotu w pierścieniu. W połączeniu z cukrem tworzą nukleozydy, a po dołączeniu grup fosforanowych nukleotydy budujące m.in. kwasy nukleinowe (DNA i RNA). Wśród nich wyróżniamy dwupierścieniowe pochodne puryny (adenina...

ZESPÓŁ KLINEFELTERA

Choroba o podłożu genetycznym, odmiana hermafrodytyzmu. Spowodowana zaburzeniami w rozdziale chromosomów w procesie tworzenia gamet, które po połączeniu prowadzą do powstania zarodka męskiego o nieprawidłowym kariotypie (1 na 1000 urodzeń chłopców). Charakteryzuje się obecnością, co najmniej jednego...

ZASIĘG, areał

Obszar występowania gatunku lub innej jednostki taksonomicznej. Gatunki kosmopolityczne mają szeroki zasięg występowania, gatunki endemiczne - bardzo ograniczony, w skrajnych przypadkach do jednego stanowiska (np. welwiczja).

Wyróżnia się zasięgi ciągłe (np. złocienia Zawadzkiego) i rozenwane (np...

ZESPÓŁ TURNERA

Choroba zaliczana do chorób genetycznych, związanych z abberacją chromosomową - anueploidia. Zespół Turnera wywołany jest monosomią chromosomu X, a więc osobnik posiada jeden chromosom X. Choroba ta dotyczy jedynie osobników płci żeńskiej. Chore są bezpłodnymi kobietami, nie posiadającymi ciałka...

ZASTAWKI

Płaskie lub kieszonkowate struktury występujące w sercu, naczyniach krwionośnych i limfatycznych. Zastawki mają postać łącz-notkankowych płatków przyrośniętych brzegiem do ściany naczynia. Zapewniają jednokierunkowy przepływ krwi i zapobiegają jej cofaniu się.

W sercu wyróżnia się zastawkę...

ZĘBY

Narządy jamy gębowej kręgowców, służące do przytrzymywania, odcinania, rozdrabniania i żucia pokarmu. Zęby są homologiczne do łusek plakoidalnych ryb —> chrzęstnoszkieletowych i mają taką jak one budowę. Główne miejsce występowania zębów to szczęka górna i dolna, chociaż u wielu gatunków...

ZALĄŻNIA

Dolna, rozszerzona część słupka w kwiecie okrytonasiennych. Zalążnia powstaje przez zrośnięcie owocolistków i ma postać komory (czasem z przegrodami), w której zamknięte są zalążki. Po zapyleniu i zapłodnieniu zalążnia przekształca się w owocnię.

WZÓR ZĘBOWY

Przedstawienie stałej dla gatunku liczby zębów za pomocą wzoru. Zęby ssaków są heterodontyczne - zróżnicowane na: siekacze, kły, przedtrzonowce i trzonowce. W liczniku zapisuje się zęby połowy górnej szczęki a w mianowniku połowy żuchwy, np. wzór zębowy człowieka (uzębienie...