AKSJOLOGIA w WYCHOWANIU

Teoria przyjmująca wartość jako zasadniczy czynnik w procesie wychowania ; z pedagogiką normatywną łączy ją problem ideału.Tzw. „szkoła stara" (I.F. Herbart i herbartyści) w procesie wychowawczym na pierwsze miejsce wysunęła wartości rzeczowe, „szkoła nowa" (J. Dewey) natomiast wartości...

AKLAMACJE LITURGICZNE

Krótkie formuły - okrzyki, którymi zgromadzenie liturg. wielbi Boga lub potwierdza jakąś czynność albo modlitwę liturg. celebransa. Do najczęściej używanych a. 1. należą: adiuva, alleluja, amen, dignum et iustum est, eleison, miserere, exaudi, féliciter, sanctus, hosanna, mara-natha, w średniowieczu...

AKMEIZM, adamizm, klaryzm

(gr. akme szczyt), Kierunek w literaturze ros. 1912-22 wywodzący się z symbolizmu ros.; reprezentowali go: N.S. Gumilow, A.A. Achmatowa, M.A. Kuz-min, S.M. Gorodiecki, W.I. Iwanow, O.E. Mandelsztam. Tworzyli oni tzw. cech poetów oraz uczestniczyli w pracach Tow. miłośników artystycznego słowa założonego 1909...

AKOLITA

(gr. akoluthos towarzyszący, sługa) Mężczyzna (kandydat na kapłana, diakona lub świecki) pomagający diakonowi lub kapłanowi w posłudze sprawowania eucharystii w Kościele rzym., na mocy urzędu akolitatu (jako drugiego w kolejności po urzędzie —> lektora).

Do funkcji a. należy rozdzielanie komunii św...

AKOMODACJA

(łac. accommodatio przystosowanie, przyzwyczajenie), Funkcjonalne przystosowywanie się podmiotu do środowiska; jeden z etapów procesu-adaptacji i jej element konstytutywny, różny od—asymilacji; występuje jako a. biologiczna — przystosowywanie się organizmu żywego do środowiska (biotycznego), a...

AKLAMACJA

Jedna z form wyboru lub przyjęcia uchwał, głośno wyrażona spontaniczna zgoda wszystkich zebranych na proponowanego kandydata.

W starożytności chrzęść duchowni i świeccy aprobowali przez a. kandydata na bpa; a. dopuszczalna też była przy wyborach opatów wg reguły św. Benedykta, bpów przez kanoników i...

AKKA

Akko, 'Ako, później Ptolemais, franc. Saint-Jean d'Acre, miasto i port izr. nad M. Śródziemnym 16 km na pn. od Hajfy, ośrodek handlowy wybrzeża, stolica abpstwa melchickiego.

Wykopaliska wykazały, że pierwotne miasto leżało na terenie dzisiejszego Tell el-Fuhhar, o 1,5 km na wsch. od obecnego. Najstarsze...

AKITU

Babil, święto Nowego Roku. Początkami sięga wczesnej epoki sumeryjskiej, a pełną formę uzyskało w II tysiącleciu prz.Chr. i przetrwało aż do okresu perskiego.

Uroczystości A., odtwarzające wydarzenia, które miały miejsce przy stworzeniu świata, były pierwotnie dramatem kultowym związanym z...

AKEM MANO

(w języku pahlawi Akoman złota myśl), W zaratusztrianizmie jeden z 6 demonów (przeciwników am-szaspandów) towarzyszących Angra Mainju.

W mitach występuje najczęściej razem z —> Ażi Dahaką i jest przeciwstawiony Wohu Mano; po przybyciu Zaratusztry-Zbawiciela A.M. zostanie pokonany przez Wohu...