-
Ocena brak
ANTYGONA
Tytułowa bohaterka tragedii Sofoklesa Antigone (443 prz.Chr.) ; w mitologii gr. córka —> Edypa, króla Teb i Jokasty, siostra Ismeny, Eteoklesa i Polinika.
Była przewodniczką ślepego ojca w jego dobrowolnym wygnaniu; za pogrzebanie brata Polinika, wbrew zakazowi Kreona, władcy Teb, została skazana na...
-
Ocena brak
ANTYMATERIA
(gr. anti przeciw oraz materia), „Rodzaj" materii zbudowanej z -> antycząstek.
Przez analogię do budowy atomu z cząstek elementarnych, przypuszcza się, iż istnieje możliwość istnienia antyatomu zbudowanego z antycząstek (jądro antyatomu złożone byłoby m. in. z antyprotonów i antyneutronów, wokół...
-
Ocena brak
ANTYKAMERA PAPIESKA
Grupa osób z otoczenia pap. bezpośrednio asystujących papieżowi w czasie audiencji i innych uroczystości. W jej skład wchodzą duchowni i świeccy;
Paweł VI motu proprio Pontificalls Domus z 28 III 1968 wprowadził do a.p. zasadnicze zmiany: określił czas pełnienia urzędu na 5 lat, ustalił, że funkcje...
-
Ocena brak
ANTYMODERNISTYCZNA PRZYSIĘGA
Przyrzeczenie zobowiązujące do uznawania nauki Kościoła, a odrzucenia tez -> modernizmu, sformułowane przez Piusa X w motu proprio Sacrorum antistitum z 1 IX 1910 (AAS 2(1910) 669-672; BF I 85-95).
Tekst p.a. zawiera:
1° aprobatę głoszonych przez urząd nauczycielski Kościoła wszystkich prawd wiary...
-
Ocena brak
ANTYKLERYKALIZM
Postawa sprzeciwu wobec -» klerykalizmu, dążenie do ograniczenia wpływów kleru w życiu społ. i polit. ; potocznie — wrogość, niechęć lub silny krytycyzm wobec kleru.
Ruchy i tendencje antyklerykalne, występujące w dziejach Kościoła, stanowiły przede wszystkim reakcję na powiązania kleru z...
-
Ocena brak
ANTYNOMIA
(gr. anti przeciw, nomos prawo, zasada), Sprzeczność szczególnego rodzaju, która występuje:
1° gdy wychodząc z przesłanek, których prawdziwość nie budzi wątpliwości i rozumując w sposób ogólnie uznany za poprawny, dochodzi się do negacji którejś z przesłanek lub do koniunkcji dwu zdań...
-
Ocena brak
ANTYKONCEPCJA
(gr. anti przeciw, łac. conceptio poczęcie), Umyślne zniweczenie potencjalnej płodności jednego lub więcej seksualnych aktów; w szerszym znaczeniu działanie (z użyciem środków techn. lub bez nich), którego celem jest zapobieganie zachodzeniu w —> ciążę.
Problematyka a. jest jednym z aspektów życia...
-
Ocena brak
ANTYNOMISTYCZNY SPÓR
Kontrowersje w protestantyzmie, toczące się głównie w początkowym okresie reformacji na tle poglądów J. Agricoli, nazwanych przez Lutra —> antyno-mizmem, dotyczące kwestii obowiązywania starotest. prawa mor. i jego głoszenia w Kościele.
Uczeń Lutra J. Agricola wystąpił 1527 przeciw tezie o...
-
Ocena brak
ANTYLE
Grupa wysp w basenie Morza Karaibskiego; dzielą się na: Wielkie A., pochodzenia kontynentalnego (Kuba, Haiti, Jamajka, Porto Rico) oraz Małe A., pochodzenia wulkanicznego i koralowego (Wyspy Podwietrzne, Wyspy Zawietrzne, Barbados oraz wyspy u wybrzeży Wenezueli).
Stanowią terytoria niepodległych państw ( -...
-
Ocena brak
ANTYFONARZE POLSKIE
Rękopiśmienne, niekiedy iluminowane księgi liturg. z XII-XVIII w. używane w Polsce w kościołach klasztornych, katedralnych i kolegiackich, zawierające teksty i melodie antyfon i responsoriów oficjum brewiarzowego; dotychczas znanych jest ok. 180 a.p., w tym 138 z okresu przedtryd. (do końca XVI...