APOLINARY SYDONIUSZ Św.

ur. ok. 432 w Lyonie, zm. ok. 480, Poeta rzymski. Po zdobyciu wykształcenia poświęcił się karierze polit. ; dopomogło mu w tym małżeństwo z córką prefekta Galii, Äwita, późniejszego ces. rzymskiego.

Urząd prefekta Rzymu i godność patrycjusza zdobył m.in. dzięki pa-negirykom pisanym na cześć Äwita...

APOKRYZJARIUSZ

(gr. apokrisiarios, łac. responsalis przynoszący odpowiedź), Urząd w dyplomacji bizant. o charakterze cywilnym, wojskowym lub kośc; w ostatnim wypadku była to forma stałego przedstawicielstwa bpa przy metropolicie, metropolity przy patriarsze bądź też patriarchów lub papieży przy dworze ces. w...

APOLINARYZM

Doktryna chrystologiczna -> Apolinarego z Laodycei, podejmująca próbę wyjaśnienia związku między ludzką a boską naturą Chrystusa. Apolinar;,' głosił, że Chrystus jako człowiek nie miał duszy; przyjąwszy platoński podział duszy na zmysłową {psyché) i rozumną (nous) oraz założenie, że dwa pełne...

APOLINARY Św. (1)

Żył w II w., pierwszy bp Rawenny.

Wg łac. Passio miał być obywatelem Antiochii, którego św. Piotr przyprowadził do Rzymu, a potem wyposażonego w godność biskupią wysłał do Rawenny ; w czasie dwukrotnego wygnania z powodu nadzwyczajnej gorliwości apostołował w odległych krainach nawet naddunajskich...

APOLINARY Św. (2)

ur. 453 prawdopodobnie w Vienne, zm. ok. 520, bp Valence (Francja), Krewny św. Apolinarego Sydoniu-sza. Kształcił się w Vienne, m.in. pod kierunkiem św. Mamer-ta; rola A. na synodach w Epaon 517 i Lyonie 516-523 nie jest dostatecznie wyjaśniona;

wiadomo, że obroną przepisów dyscyplinarnych naraził się...

APOLINARY KLAUDIUSZ Św.

Żył w II w., bp Hierapo-lis (Frygia), apologeta wczesnochrześcijański.

Wg Euzebiusza z Cezarei przeciwstawiał się —> montanizmowi, bronił również nauki chrzęść, przed zarzutami pogan i żydów. Pozostawił wiele pism, z których EuzebHist (IV, 27) wymienia Logos hyper thes písteos, skierowane w obronie...

APOKATASTAZA

(gr. apokatastasis przywrócenie jedności pierwotnej, odnowienie), Pogląd stoików, wg którego po pewnym okresie istnienia świat ulegnie spaleniu, aby mógł powstać nowy; parsów — że po zniszczeniu dokonanym przez Arymana zaistnieje nowy świat (— parsyzm); neoplatoników i walentynian — że dusze niéodkupione...

APOKRYFY

(gr. apokryfos ukryty, tajemny), Staroż. pisma żyd. i wczesnochrześc, niepewnego pochodzenia, o treści często tajemnej, wręcz odbiegającej od powszechnie przyjętej nauki, dostępnej jedynie dla mędrców. A. nie zaliczano nigdy do oficjalnego zbioru ksiąg Św., mimo że upodabniają się do nich osobą...

APOFTEGMAT

(gr. apofthegma sentencja, charakterystyczna wypowiedź), Przejęty z literatury klasycznej, m. in. od Ksenofonta i Plutarcha, termin na określenie zwięzłych, wyrazistych wypowiedzi. R. Bultmann ( —> Formgeschichte) wyróżnił a. jako odrębny bibl. gatunek lit. NT: krótkie i zwięzłe opowiadanie, którego...