-
Ocena brak
DEI FIDE, QUA VIVIMUS
Hymn tercji niedziel i dni powszednich wielkiego postu (od 1971), znany od VIII w.; zawiera wezwanie do uwielbiania Chrystusa za jego zbawczą śmierć na krzyżu oraz prośbę o uchronienie odkupionych przed postępowaniem niezgodnym z duchem ewangelicznym.
PL 18, 1197; AH LI 64; Chev 4323; LH II 33.
-
Ocena brak
DEGRADACJA
(łac. degradatici), Pozbawienie urzędu, godności, stopnia służbowego; występuje w prawie kan., jako najcięższa kara odwetowa dla duchownego, oraz w prawie wojskowym.
1. W prawie kanonicznym — d. wprowadzono w XII w. w celu skuteczniejszego napiętnowania duchownych winnych popełnienia czynów...
-
Ocena brak
DEFOE, Foe DANIEL
ur. 1660 w Londynie, zm. 26 IV 1731 tamże, Pisarz i publicysta.
Pochodził z rodziny dysydenckiej ; początkowo zajmował się handlem, 1685 brał udział w rebelii księcia J.S. Monmouth przeciwko królowi Jakubowi II, a podczas rewolucji 1688 popierał Wilhelma III Orańskiego; w satyrycznym pamflecie The...
-
Ocena brak
DEFEKTOLOGIA
(łac. defectus ułomność, gr. logos słowo), Nauka interdyscyplinarna o psychofiz. defektach u ludzi niewidomych, głuchych, upośledzonych umysłowo (umysłowy niedorozwój), -» inwalidów narządu ruchu, przewlekle chorych i w podeszłym wieku, a także u osób ze złożonymi ka-lectwami (np. gluchoniewidomych)...
-
Ocena brak
DEDIO ROMANA
ur. 25 II 1891 w Brzesku (k. Krakowa), zm. 7 XI 1967 w Krakowie, Działaczka oświatowa i społeczna.
Po studiach polonistycznych na UJ, slawistycznych i romani-stycznych w Wiedniu oraz wychowania fiz. w Poznaniu była od 1917 nauczycielką w Zakopanem, Bydgoszczy i Poznaniu, a po II wojnie świat, bibliotekarką...
-
Ocena brak
DEFENSOR z LIGUGÉ OSB
Żył w 2. poł. VII i na pocz. VIII w. w Galii, pisarz religijny.
Przebywał w klasztorze w Ligugé (k. Poitiers), gdzie ok. 700 napisał Liber scintillarum (PL 88,597-817; CChr 117,1-234; SCh 77 i 86; przekład pol. Bober AP 438-444) w celu pouczenia o chrzęść, życiu;
dzieło zawiera 800 cytatów ze ST i 350...
-
Ocena brak
DEDISTI HEREDITATEM, Divinam Saturitatem
Sekwencja ku czci apostołów Szymona i Judy Tadeusza, powstała w XVI w., zachowana w Graduale tynieckim z 1526 (w Cieszynie); 11 nieregularnych strof zawiera opis (oparty głównie na MartRom) zdarzeń z działalności i licznych cudów Szymona i Judy Tadeusza, którzy głosili ewangelię i w Persji, po zatargu z...
-
Ocena brak
DEFETYZM
(franc, brak zaufania), Postawa -» małoduszności, spowodowana przewidywaniem porażki; wyraża się brakiem wiary w sukces podejmowanej czynności lub przeświadczeniem o niepowodzeniach podjętego zamiaru (-> cel). Termin d. wprowadzono podczas I wojny świat, na oznaczenie grupy posłów parlamentu franc...
-
Ocena brak
DEDUKCJA
Forma rozumowania lub sposób porządkowania wiedzy, przeciwstawiane -» indukcji, redukcji lub wnioskowaniom nie niezawodnym.
W tradycyjnych typologiach rozumowań d. była „przechodzeniem od ogółu do szczegółu" w opozycji do „przechodzenia od szczegółu do ogółu" (indukcja); współcześnie natomiast d. określa...
-
Ocena brak
DECYZJA
Wybór określonego działania ze zbioru działań możliwych, należący do istotnych czynności człowieka, związanych z jego odpowiedzialnością. Niektórzy psychologowie (E. Galanter) uważają d. za podstawową czynność ludzką; nawet szybkość reagowania, percepcję wzrokową czy słuchową, uczenie się...