-
Ocena brak
EMERENCJA Św.
Czczona w zakonie karmelitów; wg legend średniow., powołujących się na wizję mnicha Archosa z góry Karmel, była małżonką Stolana i matką św. Anny.
Przedstawienia E. pojawiły się u schyłku XV w. w sztuce niderl., a nast. krajów będących w zasięgu jej oddziaływania; ukazują ją bez indywidualnego...
-
Ocena brak
EMFITEUZA
(gr. wieczysta dzierżawa), umowa polegająca na przekazaniu dzierżawcy nieruchomości w wieczyste lub długotrwałe użytkowanie (-» dzierżawa) w zamian za coroczne świadczenie właścicielowi niewielkiego czynszu na znak uznania jego prawa własności.
E., znaną w prawie babil, i gr., do prawa rzym...
-
Ocena brak
EMERENCJANA Św.
Męczenniczka rzym., prawdopodobnie z czasu prześladowań ces. Dioklecjana (299-305); kult jej rozwijał się od VI w. wraz z kultem św. -> Agnieszki (I 1).
1. Kult — w źródłach archeol. występuje E. w grupie męczenników (Wiktor, Feliks, Aleksander, Papiasz) z Coemete-rium Maius przy via Nomentana...
-
Ocena brak
EMIGRACJA
(łac. emigrare wywędrować), wychodźstwo, opuszczenie własnego społeczeństwa, terytorium i państwa, a także ogół wychodźców zamieszkujących w obranym kraju.
Istnieje e. polityczna, rei., zarobkowa i personalno-kulturowa (zależnie od przyczyn), sezonowa, czasowa i stała, ochotnicza i przymusowa...
-
Ocena brak
EMERGENTYZM
(łac. emergo wynurzam się), teoria wyjaśniająca kosmiczne i biologiczne procesy -»- ewolucji oraz sposoby pojawiania się nowych przedmiotów i ich właściwości przez bliżej nie określoną moc (zwaną emergencją), działającą irracjonalnie (w odniesieniu do praw przyr.) i skokowo tworzącą hierarchiczny...
-
Ocena brak
EMBRIACI, Embriachi
Rodzina rzeźbiarzy i dekoratorów, działająca w Wenecji od końca XIV do poł. XV w.; najsławniejszy Baldassare był kierownikiem i właścicielem warsztatu (wraz z członkami rodziny Giovannim, Antonio, Geronimem i Lorenzem pracowali w nim także specjaliści z drugiej strony Alp), a nie głównym artystą (nie...
-
Ocena brak
EMIGRACJA - DZIEJE
Zjawisko e. istniało u staroż. ludów Azji oraz basenu M. Śródziemnego, chociaż nie można ustalić jego strony liczbowej (Fenicjanie, Grecy i Rzymianie zakładali kolonie, a z podbitych ludów ściągali tysiące niewolników).
W wiekach średnich z przeludnionych państw Europy Zach. podjęto próbę e. do Azji...
-
Ocena brak
EMERSON RALPH WALDO
ur. 25 V 1803 w Bostonie, zm. 27 IV 1882 w Concord (stan Massachusetts), pisarz, filozof i moralista.
Jako syn unitariańskiego duchownego, studiował 1825-26 na uniw. w Cambridge, a nast. został duchownym; 1832 wystąpił z Kościoła unitariańskiego, ponieważ nie godził się z wieloma instytucjonalnymi...
-
Ocena brak
EMBOLIZM
(gr. embolimos wtrącony), modlitwa mszalna rozpoczynająca się od słów „wybaw nas", następująca bezpośrednio po -»• Ojcze nasz; rozwija jego ostatnią prośbę o uwolnienie całej wspólnoty wiernych od zła; używana we wszystkich liturgiach z wyjątkiem bizantyjskiej.
Powstanie e. przypada prawdopodobnie na...
-
Ocena brak
EMAUS, Emmaus, Ammaus - W FOLKLORZE RELIGIJNYM
Pod wpływem liturgii dnia (perykopa o uczniach idących do E.) powstały różne zwyczaje, głównie w okresie baroku.W Europie Środk. istniał zwyczaj „szukania Zmartwychwstałego" lub „z grobu Powstałego" (Polska, dokument z 1674 w języku pol. z Lubomii na Śląsku), „chodzenie za Bohem" (Czechy), „Emmausgehen"...