FISHTA GJERGJ OFM

ur. 23 X 1871 w Fishta k. Szkodry(pn.-zach. Albania), zm. 30 XII 1940 w Szkodrze (pn.Albania), działacz polit., p o e t a .

Po wstąpieniu do zakonu ok. 1888 odbyl studia filoz.--teol. w seminarium zak. w Livnie (Bośnia) i 1894 przyjąłświęcenia kapł.; byl pierwszym dyr. szkoły zak. (1902) wSzkodrze, do...

FISKALIZM

(łac. fiscalis należący do skarbu państwa),polityka skarbowa państwa, zmierzająca do osiągnięcianajwiększych wpływów z podatków i opłat celem pokryciawydatków pubi, ( l ) ; w Kościele - zjawisko hist. związanez wykonywaniem świeckiej władzy papieży (2).

1. Formułowanie teorii polityki finansowej p...

FIZYKALIZM

Neopozytywistyczny program unifikacjinauk przez ich redukcję do fizyki lub radykalna forma materializmuwe współcz. psychologii filoz.; rzadziej - przeciwwstawne—» fenomenalizmowi stanowisko, wg któregoprzedmiotem spostrzeżenia zmysłowego są wyłącznie przedmiotyfiz. i ich własności.

F. jako program...

FITCH WILLIAM OFMCap

Imię zak. Benedykt, ur. 1562w Canfield (hrabstwo Essex, Anglia), zm. 21 XI 1610 wParyżu, pisarz ascetyczno-mistyczny.

Wychowany w —» purytanizmie, podczas studiów prawniczychw Londynie przeszedł 1585 na katolicyzm; 1586 przybyłdo Francji i 1587 wstąpił do zakonu w Paryżu; po studiachteol. w Wenecji...

FIZYKI FILOZOFIA

Dział lub kierunek filozofiinauki, badający ontol. uwarunkowania i poznawczą wartośćteorii fizykalnych bądź analizujący (zwl. środkami log.)ich język, metody, s t r u k t u r ę i dynamikę.

Początki f.f. sięgają matematycznego przyrodoznawstwa(Galileusz, I. Newton); w pozytywistycznej koncepcji...

FIT PORTA CHRISTI PERVIA, Brama wszelkiej łaski pełna

Hymn na jutrznię uroczystości Świętej Bożej RodzicielkiMaryi (w LH od 1971); nieznany jest autor i czaspowstania.

Wysławia dziewicze poczęcie i narodzenie JezusaChrystusa, oddając mu cześć j a k o Synowi Bożemu, Stwórcy,Mocarzowi i Oblubieńcowi, a jego moc przyrównuje do siłybibl. kamienia...

FLABELLUM

(łac. wachlarz), rypis (gr. rìpìdìon),osadzony na długim drzewcu wachlarz (wykonywany w starożytnościz pergaminu, papieru lub jedwabiu, później zestrusich lub pawich piór albo metalu), mający znaczeniesymboliczne j a k o oznaka władzy, autorytetu rei. i cywilnego.

W monumentach asyr., babil., egip. i gr...

FIZJOKRACI

(gr. fysis natura, kratos władza), szkołafranc, ekonomistów utworzona przez lekarza FrançoisQuesnaya (1694-1774; główne dzieło Tableau économique,bmw 1758) jako reakcja na —» merkantylizm, i skupiająca m.in. V. Mirabeau (1715-89), P.P. Le Mercier de la Rivière(1720-93), G.F. Le Trosne (1728-80), N. -> Baudeau...

FISCHER von ERLACH JOHANN BERNHARD

ur. 18 (lub20) VII 1656 w Grazu, zm. 5 IV 1723 w Wiedniu, architektpóźnego baroku.

W latach 1670-86 przebywał we Włoszech, gdzie zaznajomi!się m.in. ze sztuką G.L. Berniniego i F. Borrominiego;na Morawach przebudowywał 1690-95 zamek Frain, w którym1702 wybudował kaplicę; w Wiedniu zaprojektował...