-
Ocena brak
Berdysz
1) topór bojowy o silnie zakrzywionym,wystającym ku górze ostrzu i długim drzewcu, używanyw XVI i XVII w. w zach. Europie i Rosji; w Polscewprowadzony ok. 1674 przez Jana Sobieskiego wformie zmodyfikowanej (mniejszy) jako broń piechotyi dragonów;
2) siekierka, noszona u pasa przezpiechotę węg. w XVI w.(daw...
-
Ocena brak
Belkowanie
W porządkach klas. i ich interpretacjiw architekturze nowoż. najwyższy, poziomy, spoczywającyna kolumnach (półkolumnach, pilastrach itp.)trójdzielny człon składający się z architrawu, fryzui gzymsu; ukształtowanie i proporcje mają charakterystycznedla poszczególnych —> porządków architektonicznych.
W...
-
Ocena brak
Beret
Forma —> biretu, nakrycie głowy noszoneczęściej przez mężczyzn, od XVI w. powracające wmodzie eur. jako okrągła, płaska czapka z filcu, spilśnionejdzianiny, aksamitu lub innych tkanin, zdobionapiórami, galonem, haftem, nawet klejnotami.
B. byłrozpowszechniony we Francji jako nakrycie głowyBasków i...
-
Ocena brak
Beluard
Pierwotnie obszerna baszta; w XVI w.,w fortyfikacjach o narysie bastionowym, niewielki,mało rozwinięty bastion. (z wł. beluardo)
-
Ocena brak
Berettino
Technika zdobienia ceram., polegająca napokrywaniu czerepu naczynia niebieskim szkliwem,na którym malowano ornamenty groteskowe lub figur,żółtą lub białą farbą. B. stosowano w XVI w. we wł. wytwórniachmajoliki (gł. w Faenzy).
Odmianą b. jest monochromatycznadekoracja, tzw. azzurro sopra...
-
Ocena brak
Baszta
1) wieża warowna fortyfikacji średniow.,zazwyczaj częściowo wysunięta przed lico murówobronnych i wzniesiona ponad ich poziom, flankującadostęp do murów i bram.
B. stanowiły obwarowanepunkty obserwacyjne i stanowiska obrony; budowanew formie cylindrycznej, czworobocznej,wielobocznej lub w kształcie litery...
-
Ocena brak
Bedestan
W krajach tur. rodzaj hali handl. przeznaczonejna bardziej kosztowne artykuły, np. tkaniny.
Odpowiednik eur. sukiennic. W średniow. krajacharab. analogiczne budowle nazywano kajsarijami.
-
Ocena brak
Bazalt
Brunatna lub czarna skała magmowa; wstanie niezwietrzałym (czarny kolor) używana w staroż.Egipcie, Babilonii, Syrii i Palestynie jako kamieńrzeźb, i materiał bud.; b. poi. stosowane są jedynie jakotłuczeń w budownictwie,(franc. basalte)
-
Ocena brak
Batalistyczne przedstawienie, batalistyka
Przedstawieniasceny bitewnej, pochodu wojennego, scenyz życia obozowego - w malarstwie, rzeźbie i grafice; p.b. jest jedną z odmian przedstawienia —> historycznego;artysta specjalizujący się w tych tematach zw.jest batalistą.
Tematyka batalistyczna występowaław sztuce staroż. Egiptu, Mezopotamii...
-
Ocena brak
Bazaltowa ceramika
Wyroby naśladujące bazalt, zczarnej gliny kamionkowej z dodatkiem tlenku manganu,nieszkliwione, o powierzchni gładko polerowanej,z silnym połyskiem; wprowadzone w latach 70.XVIII w. przez Wedgwooda, znalazły licznych naśladowcówprzede wszystkim w Anglii; b.c. stosowanagł. do wyrobu medalionów, urn, plakiet...