Futryna, ościeżnica

Rama drewn. umocowana wotworze, służąca do zawieszania skrzydeł okiennychlub drzwiowych.

W budownictwie wiejskim dolnyelement f. okiennej (warcaby) bywa nazywany stolcemlub Ieżuskami, górny - czapką,

(niem dial. pfot-rinnc 'rowek w murze')

Futuryzm

Ruch artyst., powstały ok. 1909 we wł.środowiskach lit.; wkrótce też objął inne dziedzinysztuki (plastyka, muzyka). Gł. jego ogniskiem byłyWłochy, silnie oddziałał też na nową sztukę we Francji,Niemczech i Rosji. Przywódcami i teoretykami ruchubyli: poeta F. T. Marinetti i malarz U...

Fumages

Określenie nadane przez W. Paalena wkon. lat 30. XX w. własnym pracom, będącym swoistązapowiedzią —> taszyzmu. Paalen wykorzystywałefekty, jakie daje kopeć świecy osadzony na papierzelub płynna farba rozdmuchiwana po powierzchnikartonu.

Technikę f. (posługując się sadzą z świecy)stosował w Polsce...

Fuzja, flinta

Strzelba z zamkiem skałkowym, wynalezionawe Francji na pocz. XVII w. i wprowadzonado uzbrojenia wojsk, stopniowo we wszystkichkrajach. Ob. potoczna nazwa śrutowej strzelby myśliwskiej.

(z franc. fusee 'rusznica')

Fundament, posada, podwalina, podkład

Elementkonstrukcyjny poniżej podłogi najniższego pomieszczenia,przenoszący ciężar budynku na grunt.

Zpunktu widzenia ukształtowania rozróżniamy: f. ławowyw postaci kam., ceglanych, żelbetowych itp.ław (pod ściany lub rząd słupów), f. stopowy -opodstawie najczęściej kwadratowej (pod...

Gabardyna

Tkanina wełniana lub bawełniana o splocieskośnym, gęsta, o cienko prążkowanej powierzchni.

W XX w. używa się g. wełnianej na zimową odzież wierzchnią,męskie garnitury i kobiece kostiumy; g. bawełnianą,często wykończoną wodoodporną impregnacją,na letnią odzież wierzchnią i ubrania...

Fundator

Założyciel kościoła, klasztoru, szkoły,szpitala, miasta, dostarczający środków materialnychpotrzebnych do realizacji i niejednokrotnie dyktującyprogram i charakter fundowanego obiektu.

Fakt takiupamiętniały tablice erekcyjne, obrazy, płaskorzeźby,malowidła ścienne, na których umieszczano portretyf.;...

Gabaryt

Największe (lub maksymalne) wymiaryobrysu budowli w planach i przekrojach; w urbanistyce- maksymalna dozwolona wysokość obudowyulic i placów mierzona od poziomu ziemi do gzymsu.

G. wyrównany lub jednolity występuje w przypadku,gdy wszystkie domy stojące w pierzei ulicylub placu są jednakowej lub bardzo...

Furażerka

Miękka czapka bez daszka, składanawzdłuż, wykonana z sukna lub lżejszych tkanin, noszonaw Polsce w XIX i XX w. przeważnie do ubioruwojsk, lub męskiego sportowego,

(od franc. fourrageure)