-
Ocena brak
KRYTERIUM PRAWDY
We właściwym rozumieniu - to taka własność poznania, dzięki której rozpoznajemy prawdziwość poznania, odróŜniamy prawdę od fałszu. Ostatecznym i powszechnym kryterium prawdy jest oczywistość przedmiotowa.
-
Ocena brak
ABSOLUTYZM A RELATYWIZM
W teorii prawdy istnieje spór o właściwości prawdy. Według absolutyzmu (teoriopoznawczego) prawda (w sensie klasycznym) jest absolutna, tzn. prawdziwość jest cechą poznania niestopniowalną, niezmienną i niezaleŜną od podmiotu poznającego (uznającego coś za prawdę) i zewnętrznych okoliczności...
-
Ocena brak
NIEKLASYCZNE DEFINICJE PRAWDY
Wiele nieporozumień wywołało niewłaściwe ujmowanie stosunku poznawczego między świadomością a przedmiotem na wzór jakiegoś stosunku przestrzennego (np. styku lub obejmowania). Tymczasem stosunek poznawczy to stosunek swoisty, intencjonalny, niesprowadzalny do jakiegokolwiek innego. Przestrzenne ujęcie ...
-
Ocena brak
KLASYCZNA DEFINICJA PRAWDY
Klasyczną definicję prawdy (czyli prawdziwości poznania) - zwaną też arystotelesowską lub korespondencyjną -Tomasz z Akwinu (idąc za intencją wypowiedzi w Metafizyce Arystotelesa i za formułą przypisywaną Izaakowi Izraeli) sformułował następująco: „veritas est adaequatio intellectus et rei...
-
Ocena brak
DEFINICJA I WŁAŚCIWOŚCI PRAWDY
Prawdziwość w sensie poznawczym (logicznym) jest pewną relacjonalną cechą sądów lub innych struktur asertywnych. Klasycznie pojęta prawdziwość (jako zgodność treści poznania z jego przedmiotem) jest niestopniowalna, niezmienna, niezaleŜna od tego, kto i w jakich okolicznościach uznaje dany sąd...
-
Ocena brak
SPÓR O PRZEDMIOT POZNANIA - ZAGADNIENIE (SPOSOBU) ISTNIENIA ŚWIATA REALNEGO
Spór o sposób istnienia i poznawalność przedmiotów naszego poznania (zwany teŜ sporem o zakres ludzkiego poznania) moŜe być prowadzony względem róŜnych sfer bytu. Podstawową jego postacią, która odegrała istotną rolę w rozwoju filozofii nowoŜytnej, jest jednak spór o otaczający nas, dany w...
-
Ocena brak
SPÓR O PRZEDMIOT POZNANIA - DWIE WERSJE SPORU: METAFIZYCZNA I TEORIOPOZNAWCZA
Wyróżnia się spór o to, czy istnieje byt niezaleŜny od świadomości poznającej (lub inaczej formułując: w jaki sposób istnieją przedmioty naszego poznania?), oraz spór o to, co poznajemy (co jest przedmiotem naszego poznania), a w szczególności: czy poznajemy przedmioty niezaleŜne od świadomości...
-
Ocena brak
SPÓR O PRZEDMIOT POZNANIA
Jednym z podstawowych sporów filozoficznych jest spór między realizmem a idealizmem o przedmiot (zakres, granice) poznania, o poznawalność tego, co istnieje. Odgrywa on centralną rolę w filozofii nowoŜytnej, częściowo i we współczesnej. Pamiętać przy tym naleŜy o wielości znaczeń terminów „realizm" i...
-
Ocena brak
APOSTERIORYZM A APRIORYZM
Aposterioryzm, czyli empiryzm teoriopoznawczy, akcentuje rolę doświadczenia w naszym poznaniu. Ważne w tej sprawie jest to, jak pojmuje się doświadczenie. Aposterioryzm skrajny głosi, Ŝe wszelka wiedza wartościowa ma charakter empiryczny, oparta jest na doświadczeniu. Spośród róŜnych odmian...
-
Ocena brak
SPORY O ŹRÓDŁA POZNANIA
Dwa zasadnicze spory dotyczące źródeł poznania ludzkiego to spór między aposterioryzmem a aprioryzmem i spór między racjonalizmem a irracjonalizmem. Pierwszy to spór o ilość rodzajów czynności poznawczych, a zwłaszcza rodzajów bezpośredniego poznania, o powiązania między nimi (ze względu na spełniane...