-
Ocena brak
TRADYCJONALIZM
TRADYCJONALIZM traditiomlistae, -arum = tradycjonaliści, zwolennicy tradycjonalizmu (w XIX w.)) ang. traditionalism; fr. traditionalisme; nm. Traditionalismus
Doktryna filozoficzno-teologiczna uznająca pierwotne Objawienie za jedyne źródło poznania nie tylko religijnego i moralnego, ale i...
-
Ocena brak
TOPIKA
TOPIKA (gr. <(tó) topikd> (2) (Arystoteles) = metoda wnioskowania na podstawie zdań ogólnie przyjętych, od topikós = odnoszący się do miejsca) ang. topics; fr. la topique; nm. Topik
W starożytnej i średniowiecznej retoryce i logice: nauka o „wspólnych miejscach" {loci communes), tj. mających...
-
Ocena brak
TRAGIZM
TRAGIZM (gr. tragikós = wzniosły, wspaniały) ang. the tragic; fr. le tragique; nm. das Tragische, Tragik
Cecha takiej sytuacji, która nieuchronnie prowadzi do nieszczęśliwego końca, a powstałej na skutek konfliktu moralnego. Może to być np. dylemat posłuszeństwa wobec równoważnych, choć...
-
Ocena brak
TOTALIZACJA
TOTALIZACJA z łc. totalis = cały, dotyczący całości)
Termin P. Teilharda de Chardin oznaczający naturalną dążność jednostek do łączenia się w grupy, grup — w coraz szersze społeczności, społeczności — w zjednoczoną ludzkość (—> kolektywizacja, -> socjalizacja 121, —>...
-
Ocena brak
TERTIUM NON DATUR
TERTIUM NON DATUR <łc. = trzecie nie jest dane)
log. Wyklucznie trzeciej możliwości; wyrażenie używane na określenie —> prawa wyłączonego środka.
-
Ocena brak
TRANSCENDENCJA
TRANSCENDENCJA (nłc ~ przekroczenie, wyższość, z łc. transcendens, -entis = przekraczający) ang. transcendence; fr. transcendance; nm. Transzendenz
metaf. W przeciwstawieniu do -> immanencji (2) — status tego, co znajduje się poza danymi bytami i posiada całkowicie różną od nich naturę, jak...
-
Ocena brak
TOŻSAMOŚĆ
TOŻSAMOŚĆ gr. autótes; nłc. identitas; ang. identity, identicality; fr. identite; nm. Identitat, Geleichheit
1. Relacja między każdym przedmiotem a nim samym (tzn. każdy przedmiot jest tożsamy /identyczny/ z samym sobą); tożsamość taka bywa nazywana tożsamością numeryczną.
log. Zasada...
-
Ocena brak
TETYCZNY
TETYCZNY (1, 2) = ustanawiający) ang. thetic; fr. thetique; nm. thetisch
log. Stwierdzający coś, zawierający moment —^ asercji (1).
metod. Ustanawiający coś, np. norma, definicja syntetyczna (w odróżnieniu od definicji analitycznej).
W fenomenologii: charakterystyczny dla aktowej...
-
Ocena brak
TRADUCJANIZM (tradukcjonizm)
TRADUCJANIZM (tradukcjonizm) (nłc. od łc. traducere = przekazywać) ang. traducianism; nm. Traducianismus, Traduzianismus
Wywodzący się od Tertuliana pogląd, według którego —> dusza (3) ludzka nie jest stwarzana bezpośrednio przez Boga, lecz powstaje wraz z dałem w momencie poczęcia człowieka (-^...
-
Ocena brak
TEZA
TEZA (gr. (6) = postanowienie, twierdzenie) ang. thesis; fr. these; nm. These
W dialektyce transcendentalnej I. Kanta: twierdzenie przeciwstawne —> antytezie (2) i równie uzasadnione jak ona; teza i antyteza są członami -> antynomii (2).
W ^ triadzie Heglowskiej (teza - antyteza - synteza) —...