MUTANT

Osobnik, którego materiał genetyczny zawiera zmiany (mutacje), nie będące wynikiem rekombinacji lub zawierający allele genów inne niż osobnik dziki, powstałe w wyniku drobnych zmian w zapisie genetycznym. Zmiany te mogą być wywołane pod wpływem czynników zewnętrznych (fizycznych lub chemicznych...

n - liczba chromosomów w komórce

Oznacza pojedynczy garnitur chromosomowy w prawidłowej gamecie. Komórki somatyczne większości organizmów (diplontów) posiadają podwójny komplet chromosomów, czyli 2n. Liczba chromosomów jest stała i charakterystyczna dla gatunku, np. u człowieka 2n = 46, tj. 23 pary w komórkach somatycznych, a n = 23 w...

MUTACJA (łac. mutatio - zmiana)

Jakakolwiek zmiana w materiale genetycznym danego organizmu. Wyróżniamy dwa główne typy mutacji:

-    mutacje genowe: zmiany w sekwencji DNA danego genu;

-    mutacje chromosomowe, aberracje chromosomowe: zmiany w jakości i ilości chromosomów w jądrze komórkowym.

Skutki mutacji mogą wywołać szereg zmian...

MOCZNIK, karbamid

Diamid kwasu węglowego, końcowy produkt przemiany białek. U części kręgowców lądowych wydalany z moczem, jako jeden z jego składników (—> zwierzęta ureote-Yiczne). Pierwszy związek organiczny zsyntetyzo-wany metodami chemicznymi, co ostatecznie obaliło teorię o „sile życiowej” regulującej...

MUTACJA CHROMOSOMOWA

Mutacja powodująca zmianę w wyglądzie i/lub jakości chromosomu, (—> aberracje chromosomowe). Do mutacji chromosomowych zaliczamy:

-    delecje: utrata części chromosomu, np. fragmentu ramienia.

-    duplikacje: powielenie jednego z odcinków chromosomu;

-    translokacje: przemieszczenie się jednego...

MOCZNIKOWY CYKL, cykl ornitynowy

Przebiegający w wątrobie większości kręgowców lądowych (płazów i ssaków), z udziałem specyficznych enzymów. Jest to cykl przemian metabolicznych, w którym silnie toksyczne w większych stężeniach jony amonowe (NH4+), będące produktem ubocznym w procesie rozkładu aminokwasów, są przekształcane w...

MUTACJA GENOMOWA

Mutacje polegające na zmianie w ilości chromosomów w jądrze komórkowym. Mutacje genomowe są obecnie także zaliczane do aberracji chromosomowych. Polegają na utracie (monosomia) lub dodatkowej obecności (np. trisomia) jednego z chromosomów.

Przyczyną zajścia takiego typu mutacji jest np...

MONOCYT

Największa komórka należąca do krwinek białych (5-8% w puli leukocytów), średnicy ok. 20 [im, z jądrem kształtu nerkowatowego. Monocyty powstają z komórek macierzystych, w czerwonym szpiku kostnym, żyją ok. 72 godzin.

Wykazują zdolność wydostawania się poza światło naczyń układu krążenia...

MORFINA

Związek należący do -» alkaloidów fenantrenowych (klasyfikowany również do izochi-nolinowych), o wzorze C17H1903N. Pozyskiwana (obok kodeiny - eter metylowy morfiny) z opium, uzyskiwanego z maku. Biały proszek, słabo rozpuszczalny w wodzie, o gorzkim smaku. Stosowana jako silny środek przeciwbólowy...