LALKA

Postać widowiska wystawianego przez teatr lalkowy; zależnie od techniki poruszania lalki odróżnia się m.in. następujące rodzaje lalek: Jawajka której głowę i korpus porusza od dołu ręka ukrytego aktora umieszczona wewnątrz lalki, wspomagana przez tzw. czempurity (druty, patyki) poruszające jej ręce, a...

LAMBERT

Dawne imię fr. pochodzące z nm. Lambert, Lamprecht, ze st.-g.-nm. lant + beraht 'ziemia + świetny, słynny*.

Św. Lambert zm. w pocz. VIII w. w Maastricht, znany w śrdw. Polsce; imię jego nadano przy chrzcie Mieszkowi II, 990-1034.

LAMENT

Głośny płacz, łkanie, połączone z żałobną skargą, narzekaniem, biadaniem, zawodzeniem, wyrazami żalu; dzieło sztuki lit. a. piast, dające wyraz żalowi, skardze, narzekaniu itp.; z łac. lamentum.

Lament chłopski na pany anonimowa satyra wierszem złożona z 43 czterowersowych strof 11 -zgłoskowca...

LAMENTACJE

Kośc. rz.-kat. biblijne Treny Jeremiasza (zob. Jeremiasz) odmawiane w brewiarzu w Wielką Środę, Czwartek i Piątek, dawn. śpiewane podczas tzw. ciemnych jutrzni, zawierające skargę na ruinę Jerozolimy, jej ucisk i niedolę w czasie oblężenia, uprowadzenie ludności i osamotnienie; lit., muz. pieśń...

LALA

Jak ta lala doskonały, bez zarzutu, bardzo ładny; dobrze, świetnie. Pójść do lali umrzeć.

LAJLA I MADŻNUN

Para kochanków z legendy arabskiej, która była początkiem całego cyklu romansowego literatury perskiej, tureckiej i urdu. Dzieje tych wschodnich odpowiedników Romea i Julii oparte są na historycznym być może wątku miłości poety arabskiego Kajs ibn al-Mulawwaha o przydomku Madżnun (arab., 'szalony (z...

LAJSTRYGONOWIE

Lud olbrzymów-ludojadów W Odysei, 10,82, Homera, mieszkający w Telepyli, krainie białych nocy, „gdzie pasterz nawołuje pasterza i ten, co wyprowadza, mija się z tym, co wraca" (prawdop. echo opowieści jakiegoś podróżnika o letnich nocach na Północy), umiejscawianej przez staroż. Greków, gdy jeszcze nie...

LAK

Łatwo topi iwa twarda masa barwy czerwonobrązowej, będąca mieszaniną żywic (kalafonii, szelaku, damary itp.), smoły, rozpuszczalnika, substancji mineralnych i barwiących, odlewana w kształcie lasek.

Lak a. wosk, na którym odciskano pieczęcie, pierw, zawieszano przy dokumentach na osobnym sznurze...

LAKME

Bohaterka tytułowa opery (Paryż 1883, wyst. pol. w jęz. wł. Warszawa 1896); kompozytor: Leo Delibes; libretto: Edmond Goudinet i Phillippe Gille; postać wzorowana na pięknej Tahitance Rarahu z powieści Le Mariage de Loti fr., 'Małżeństwo Lotiego' (1880), Pierre Lotiego.

Córka hinduskiego kapłana...