-
Ocena brak
ROZŁÓG
Rozłoga, niwa, błonie, step, otwarta przestrzeń, rozległy obszar, szerokie pole; (w l.mn.) pędy niekt. roślin płożące się po ziemi a. podziemne.
Tam u Niemnowej odnogi,
Tam u zielonej rozłogi,
Co to za piękny kurhanek?
A. Mickiewicz, Kurhanek Maryli. Romans, 1-3.
-
Ocena brak
ROZAMUNDA
Germ. imię żeńskie, nm. Rosamunde; rosa prawdop. ze st.-skand. rausn 'sława' a. z st.-g.-nm. hros 'rumak', później łączone z łac. rosa 'róża'; munde od st.-g.-nm. munt 'opieka'. Piękna Rozamunda (Rosamond Clifford) zob. Piękny.
Rozamunda księżniczka Cypru popularna uwertura baletowa i antraktowa opus...
-
Ocena brak
„ROZMAITOŚCI"
Powstały jako filia Teatru Narodowego teatr warszawski nazywany „pierwszą sceną polską", istniejący od 1829 do 1919 (od 1836 w sali zbud. w zachodnim skrzydle Teatru Wielkiego), w którym grały trzy' pokolenia wybitnych aktorów polskich, takich jak Leontyna Halpertowa, Alojzy Żółkowski syn, Jan Walery...
-
Ocena brak
ROZDARTE MIASTO
Rzeźba Ossipa Zadkine'a, stworzona pod wpłyWem wstrząsu, jakiego doznał artysta na wieść o zniszczeniu Warszawy, postawiona jako pomnik w 1953 w Rotterdamie (w zach. Holandii), mieście silnie zbombardowanym 14 V 1940 przez lotnictwo niemieckie; zniszczone zostało zwł. zabytkowe śródmieście.
-
Ocena brak
ROUEN
(wym. ruą) Miasto nad Sekwaną, o sto km od jej ujścia, stolica depart. Seine-Maritime, w Normandii (płn. Francja), gród galijski, potem rz. miasto Rotomagus; ok. 260 siedziba biskupstwa, później arcybiskupstwa; w śrdw. i w XVI w. ważne centrum sukiennicze i wielki port rzeczny; w IX w. kilkakrotnie było...
-
Ocena brak
ROZETA
Okrągły ornament w postaci stylizowanego, rozchylonego kwiatu, pierw, róży, z dośrodkowym układem płatków, stosowany od czasów antycznych; różyca, w śrdw. archit. kośc., zwł. gotyckiej, duży, kolisty otwór okienny w szczytach a. nad portalami, zwł. w gł. fasadzie kościoła, wypełniony dekoracją...
-
Ocena brak
ROUGON - MACQUART
(wym. rugą-makąr) Nazwisko rodziny będące ogólnym tytułem dwudziestotomowegq cyklu powieściowego Emila Zoli (1871-93; tł. pol. całości 1956-61); cykl ten, będący zgodnie z podtytułem Historią naturalną i społeczną rodziny za Drugiego Cesarstwa, miał być ilustracją autorskiej pseudonaukowej teorii...
-
Ocena brak
ROZGRZESZYĆ
Starop. rozdrzeszyć, rozrzeszyć, tj. 'rozwiązać, rozpuścić; przen. odpuścić (np. grzechy)', przez częste kojarzenie, np. przy spowiedzi, z wyrazem grzech, złączyło się znaczeniowo w ludowym poczuciu językowym i dlatego przeobraziło się w rozgrzeszyć.
-
Ocena brak
ROULETABILLE Joseph
(wym. rulotabij) Bohater popularnych powieści detektywnych Gastona Leroux, 1868-1927, z których do najbardziej znanych należały Tajemnica żółtego pokoju (1908) i Perfumy czarnej damy (1909), młody dziennikarz, reporter kryminalny i detektyw-amator, który zazwyczaj wpada już na trop zagadki, gdy policja...
-
Ocena brak
ROZJĄĆ
Dawn. pogodzić skłóconych, rozdzielić walczących, pojednać, rozsądzić, rozdzielić, oddzielić, rozgraniczyć; zob. Jąć.
Za czym rozjęto szlachtę, ale w tym rozruchu
Dwóch było ciętych w ręce, ktoś dostał po uchu.
A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, 7, 548-49.