-
Ocena brak
FALIERI Marino
1274-1355, Doża wenecki od 1354. Oddał wielkie usługi Republice już przy oblężeniu Zary przez Ludwika I Węgierskiego, zadając mu klęskę w 1346 jako dowódca wojsk weneckich. Wybrany dożą w wieku lat 80, zawarł korzystny pokój ze zwycięską Genuą. W 1355 wziął udział w spisku grupy niezadowolonych...
-
Ocena brak
FALENTY
Wieś w pobliżu Raszyna w woj. warszawskim, o którą w czasie bitwy raszyńskiej w 1809 (por. Raszyn) szły gwałtowne walki z Austriakami.
Pałac neorenesansowy z 1620 (przebudowa po 1784 Sz. B. Zug i 1857 F. M. Lanci), letnia rezydencja Zygmunta III, w końcu XVIII w. własność bankiera Piotra Teppera, który...
-
Ocena brak
FALERNO
Wyborne wino włoskie, mocne, cierpkawe, barwy złocistej, pochodzące z winnic Kampanii i okolic Neapolu. W starożytności rzymskie vinum Falernum, najlepsze wino Italii, sławione przez Horacego, z terenów zwanych wówczas Falernus Ager, między górą Massicus i rzeką Volturnus w płd. Kampanii, produkowane w...
-
Ocena brak
FALANGA (2)
W idealnym ustroju, wg koncepcji Charles'a Fouriera, 1772-1837, podstawowa komórka zrzeszająca ok. 1600 osób, zamieszkująca falanster, budynek otoczony 400-hektarowym gospodarstwem rolnym, zaspokajającym wszystkie potrzeby zespołu wytwórczo-spożywczego.
-
Ocena brak
FALENDYSZ
Dawny gatunek sukna holenderskiego a. angielskiego; z nm. fein liindisch 'cienkie luńskie, londyńskie' a. fein hollandisch 'cienkie holenderskie'.
-
Ocena brak
FAKTOTUM
Przest. osoba zaufana, „prawa ręka", zausznik, powiernik, totumfacki, popychadło; z łac. fac totum 'rób wszystko'.
-
Ocena brak
FALA
Dziewiąta fala. Istnieje nieuzasadniony pogląd, że fale płyną do brzegu seriami, z których każda kończy się falą najsilniejszą, i że jest nią właśnie dziewiąta (według innych dziesiąta) fala.
Martwa fala utrzymująca się na morzu po ustaniu wiatru.
-
Ocena brak
FALANGA (1)
Staroż. szyk bojowy piechoty (zob.) gr. polegający, w okresie pohomerowskim, historycznym, na użyciu ciężkozbrojnej piechoty we frontalnym ataku w wielkich, zwartych masach głębokości 8-12 rzędów.
Znaczenie peltastów (piechoty lekkiej) i kawalerii, rozstawianych poza zwartymi liniami, było zrazu nie...
-
Ocena brak
FAJUM
Arab. al-Fayyum, oaza na Pustyni Libijskiej, na płd.-zach. od Kairu (Egipt). Portrety fajumskie egipskie portrety sepulkralne czasów rzymskich (I-IV w.) malowane enkaustyką, rzadziej temperą, na deszczułkach a. płótnie nakładanym na twarz zmarłego, znalezione po raz pierwszy w oazie Fajum. Fajumski portret...
-
Ocena brak
FAKCJA
W staroż. Rzymie jedna z grup woźniców biorących udział w wyścigach rydwanów w cyrkach rzymskich; każda grupa oznaczona była inną barwą; 4 pierwotne fakcje były to: prasina 'zielona (jak por)', veneta 'modra (kolor Wenetów, morski)', alba 'biała' i rosea 'różowa'; za Domicjana dodano jeszcze dwie:...