-
Ocena brak
PARENETYCZNA LITERATURA
PARENETYCZNA LITERATURA, dzieła o charakterze dydaktyczno-moralistycznym, przedstawiające godne naśladowania wzorce osobowe i zalecające określone sposoby i cele właściwego postępowania. Nazwa pochodzi od gr. paraineo - namawiam, zachęcam. Za twórcę tej odmiany uważany jest gr. mówca i pedagog z V-IV...
-
Ocena brak
PARCZEWSKA MELANIA
PARCZEWSKA MELANIA, ur. 18 XII 1850 w Wodzieradach (pow. łaski), zm. 19 VIII 1920 w Kaliszu, pisarka, publicystka, działaczka społeczno-narodowa. Związana z Kaliszem, od 1914 z Warszawą, odbywała systematyczne podróże po Wielkopolsce, Śląsku i Pomorzu. Wspólnie z bratem, Alfonsem, prawnikiem...
-
Ocena brak
PARASCHIVESCU MIRON RADU
PARASCHIVESCU MIRON RADU, ur. 2 X 1911 w Zimnicei pod Bukaresztem, zm. 17 II 1971 w Bukareszcie, rum. poeta, tłumacz literatury polskiej. Działacz antyfaszyst., od 1934 współpracował z prasą demokratyczną. Z pol. poezji romant. przełożył wiersze Mickiewicza, a przede wszystkim Pana Tadeusza (nagr. Rum...
-
Ocena brak
PARANDOWSKI JAN
PARANDOWSKI JAN, ur. 11 V 1895 we Lwowie, zm. 26 IX 1978 w Warszawie, prozaik, eseista, tłumacz. Wychowanek gimnazjum klas. we Lwowie, debiutował 1913, jeszcze jako uczeń, „szkicem lit.-filoz." Rousseau (wznow. 1960 w tomie Iuvenilia, gromadzącym drobne utwory powst. przed 1928). W 1913 podjął studia na...
-
Ocena brak
PARALELIZM
PARALELIZM, rodzaj —> powtórzenia polegający na występowaniu w ciągu wypowiedzi elementów pod jakimś względem analogicznych: podobnie zbudowanych, realizujących ten sam schemat, równoległych pod względem formalnym lub znaczeniowym. Zjawisko to, znane najbardziej archaicznym tradycjom poet. (np. hebr...
-
Ocena brak
PARAFRAZA, świadoma stylizacja
PARAFRAZA, świadoma stylizacja, aluzyjne naśladowanie stylu i poetyki innego utworu lit., pisarza lub gatunku w sposób pozwalający rozpoznać pierwowzór. P. często rozwija i uzupełnia samodzielnie, a nieraz i polemicznie, koncepcje ideowe i estet. pierwotnego utworu, bywa też odmianą swobodnego —>...
-
Ocena brak
PARADY, Recueil de Parades, sześć franc. jednoaktówek J. Potockiego
PARADY, Recueil de Parades, sześć franc. jednoaktówek J. Potockiego, napisanych dla dworskiej sceny w Łańcucie, wyst. tamże 1792, wyd. 1793, przekł. pol. w „Dialogu" 1958. Pięć z nich wprowadza postaci i motywy komedii dell'arte (zgodnie z charakterem franc. „parades", które wywodzą się ze scenek...
-
Ocena brak
PARAFIAŃSZCZYZNA, cykl satyr, felietonów A. Dunin-Borkowskiego
PARAFIAŃSZCZYZNA, cykl satyr, felietonów A. Dunin-Borkowskiego, jeden z najgłośniejszych utworów lit. w Galicji przed 1848. Druk w „Dzienniku Mód Paryskich" 1842 przerwano po jednym felietonie; wydanie t.1 -1843 we Wrocławiu (bezim.), t. 2 - utrudnione przez cenzurę i atmosferę skandalu wokół t.1 -1849 w...
-
Ocena brak
PARADOKS, efektowne i zaskakujące swoją treścią sformułowanie
PARADOKS, efektowne i zaskakujące swoją treścią sformułowanie, zawierające myśl skłóconą z powszechnie żywionymi przekonaniami, sprzeczną wewnętrznie, która jednak przynosi nieoczekiwaną prawdę - filoz., moralną, psychol., poetycką. Mechanizm p. opiera się na dwóch operacjach: zestawieniu...
-
Ocena brak
PARA CZERWONA. Obrazek współczesny narysowany z natury, powieść J.I. Kraszewskiego
PARA CZERWONA. Obrazek współczesny narysowany z natury, powieść J.I. Kraszewskiego (pierwotny tyt. Panicze) z cyklu „obrazków" Bolesławity, wyd. w Poznaniu 1864 (fikcyjna informacja na karcie tyt.: Lipsk 1865), dedykowana P. Wilkońskiej. Pisarz rozwija podejmowane w —» Dziecięciu Starego Miasta problemy...