-
Ocena brak
FAWORYTA
Wł. La Favońta, opera (Paryż 1840, wyst. pol. Wilno 1851) Gaetano Donizettiego;' libretto: Eugene Scribe, wg Hrabiego de Comminąues Bacularda d'Amauda.
Fernando, nowicjusz zakonny, łamie śluby, gdyż zakochał się w pięknej kobiecie; nie wie jednak, że jest to Leonora de Guzman, faworyta króla Alfonsa...
-
Ocena brak
FAUST
ok. 1480-ok. 1540, Johann (a. Jorg, Georg) Faust, niemiecki wędrowny pseudohumanista, pseudolekarz i alchemik, mag, „filozof filozofów", uchodzący za czarnoksiężnika, głoszący z nieporównaną chełpliwością własną chwałę jako „astrologa, drugiego maga świata, źródła nekromancji, chiromanty...
-
Ocena brak
FAUN
Łac. Faunus od 'łaskawy', nazwa eufemistyczna, mit.rz. staroitalski bóg płodności, opiekun pasterzy i rolników, ich bydła i roli, bóstwo wolnej przyrody, lasów górskich. Jako Inuus ('zapładniający') dbał o płodność stad; podobnie jak grecki Pan straszył ludzi w lesie i w domu (w koszmarach sennych, jako...
-
Ocena brak
FATIMA
ok. 606-632, Córka Mahometa i jego pierwszej żony, Chadidży, małżonka jego kuzyna, Alego, późniejszego kalifa, matka Hasana i Husajna, jedna z „czterech niezrównanych kobiet" (zob. Cztery); czczona przez muzułmanów, zwł. szyitów; zob. Al-Azhar.
-
Ocena brak
FATUM
Łac., 'to, co powiedziane; to, co przepowiedziane, zrządzone przez bogów; przeznaczenie; zły los; nieszczęście' l.mn. fata, odfari 'mówić', mit. rz. bóstwo przeznaczenia, nieodwołalnej konieczności, z czasem upodobnione do innych bóstw przeznaczenia, jak Parki, jak gr. Sybilłe i Mojry (zob.); los...
-
Ocena brak
Al - FATIHA
Arab., 'otwierająca', pierwsza, najpopularniejsza sura (rozdział) Koranu, będąca częścią codziennej modlitwy sałat (zob.): „Chwała Allahowi, władcy świata, Litościwemu, Miłosiernemu, królowi w Dniu Sądu! Tobie służymy i do Ciebie wołamy o pomoc.
Prowadź nas właściwą drogą, drogą tych...
-
Ocena brak
FATA
Żeńska istota nadnaturalna włoskich romansów śrdw. zazw. podległa Demogorgonowi (zob.).
W poemacie Orlando innamorato (wyd. 1506) Boiarda występuje Fata Morgana (zob. Morgana); imieniem jej nazwano zjawisko optyczne, fatamorganę, miraż złożony, tworzący wielokrotne, zmienne obrazy, pojawiające się (na...
-
Ocena brak
FASGA
Pizgah, góra na płn.-wsch. od Morza Martwego, z której wg Biblii, Deut., 3, 27, Jehowa rozkazuje Mojżeszowi przyjrzeć się Ziemi Obiecanej (Kanaanowi), do której nie dane mu będzie wejść.
-
Ocena brak
FASTI
Dies fasti łac., w staroż. Rzymie dni, kiedy sądy były czynne (w przeciwieństwie do dies nefasti). Spisy takich dni, układane przez kapłanów rz., rozszerzane z czasem przez noty o wydarzeniach hist:, wiadomości astronomiczne, wykazy świąt i festynów, do rozmiarów całorocznego kalendarza.
Przez jego...
-
Ocena brak
FASCHING
(wym. fąszing) Nm., 'karnawał', w Bawarii obchodzony sześcioma tygodniami zabaw, balów maskaradowych i in. zbiorowych rozrywek, kończących się we wtorek przed Popielcem, w ostatki, zapusty; z nm. Fastnachf, fr. mardi gras\ ang. Shrove Tuesday.