-
Ocena brak
„FRAM"
Statek norweski, zaprojektowany do pływania wśród lodów, służył wyprawom arktycznym i antarktycznym Fridtjófa Nansena, 1893-95, Ottona Sverdrupa, 1895-96 i 1898-1902 i Roalda Amundsena, 1911-12; obecnie w muzeum Framhuset w Oslo.
-
Ocena brak
FOURMENT Helena
Druga żona Rubensa, córka kupca materiałów obiciowych. Poślubił ją, gdy miał 53 lata, a ona 16 (w 1630 r.). Jej bogata flamandzka uroda blondynki o olśniewającej cerze czyniła z niej idealną modelkę. Obrazy, do których dała mu natchnienie, należą do najlepszych jego dzieł; stawała się na nich...
-
Ocena brak
FOTEL
Fotel (ministerialny, prezydialny, prezesowski itp.) godność, urząd, stanowisko (ministra, przewodniczącego, prezesa itp.).
Fotele akademickie. We wczesnym okresie istnienia Akademii Francuskiej tylko dyrektor miał prawo siadywania w fotelu. Opowiadano, że inny członek Akademii, kardynał d'Estrees, będąc...
-
Ocena brak
FOSFOROS
Wenus jako gwiazda zaranna, por. Gwiazda; przydomek bogiń dzierżących pochodnię i przynoszących światło: Artemidy, Diany: Lucifera, Eos, Hekate i Junony: Ludna; z gr. phosphóros 'noszący światło'.
-
Ocena brak
FOSCARI Francesco
(wym. foskari), ok. 1372-1457, Doża wenecki od 1423, rozszerzył granice państwa weneckiego o część Lombardii odebraną Mediolanowi. Jego syn, Jacopo, dwukrotnie wygnany z kraju za korupcję i współudział w zabójstwie, zwrócił się do księcia Mediolanu o pomoc przeciw Wenecji; równało się to zdradzie...
-
Ocena brak
FORYŚ
Dawn. pachołek konny z trąbką a. światłem, poprzedzający karetę; pomocnik stangreta jadący na jednym z przednich cugantów; konny ordynans oficera w dawn. wojsku pol.; skr. z XVI w. fory tar z 'promotor, forytujący kogoś' ze śr.-g.-nm. vor-riter 'jadący przodem'; dziś nm. Vorreiter 'foryś'.
-
Ocena brak
FORUM
Główny plac w miastach staroż. Rzymu, centrum życia miejskiego, pierw, o charakterze handlowym, miejsce zebrań i sądów, za cesarstwa ośrodek władz administracyjnych i kultu religijnego; por. Agora.
Forum Romanum najstarszy rynek w Rzymie w zagłębieniu między Palatynem, Kapitolem i Kwirynałem. For a...
-
Ocena brak
FORTUNAT
Bohater śrdw. legendy europejskiej, będącej mieszaniną wielu, zwł. wschodnich, motywów bajkowych. Biedak rodem z Cypru, spotyka Fortunę, która daje mu do wyboru: mądrość, siłę, zdrowie, urodę, długowieczność i bogactwo. On wybiera bogactwo i otrzymuje mieszek, który za każdym sięgnięciem daje 10...
-
Ocena brak
FORTUNA
Staroitalska bogini płodności i urodzaju, później przeznaczenia, szczęścia i nieszczęścia, ślepego przypadku, utożsamiana z gr. Tyche (zob.), przedstawiana z zawiązanymi oczami, rogiem obfitości i sterem.
Jej emblematy: koło, uskrzydlona kula, rufa okrętu, kłosy, czara ofiarna. (Szczęśliwy) traf...
-
Ocena brak
FORSYTE
(wym. forsajt) Nazwisko rodu, którego dzieje w okresie 1886-1926 są treścią powieści-rzeki Saga rodu Forsy te'ów (1906-28) Johna Galsworthy'ego.