-
Ocena brak
ISMAEL
W Biblii syn Abrahama i Hagar (zob.); przen. Ismaelita, człowiek poróżniony ze społeczeństwem; wyrzutek, wyjęty spod prawa, banita; człowiek postronny.
W Gen., 16,11-12, anioł mówi do Hagary: „Otoś poczęła syna i nazwiesz go Ismael (hebr., 'Bóg słucha'); będzie to człowiek dziki; ręce jego przeciw...
-
Ocena brak
IRYDION
Bohater tytułowy dramatu prozą poetycką (1836) Zygmunta Krasińskiego. Syn bohatera Greka Amfilocha i skandynawskiej matki, wychowany przez powiernika ojca, Masynissę, na mścicielą ujarzmionej przez Rzym Grecji, faworyt cezara, zdegenerowanego Heliogabala, oddaje mu swoją siostrę Elsinoe jako konkubinę...
-
Ocena brak
ITALIA
Nazwa starożytna, określająca zapewne pierw, tylko płd. część dzisiejszej Kalabrii, wywodzona od bajecznego, eponimicznego króla Italosa a. słuszniej od gr. italós 'byk' (łac. yitulus 'byczek'), w związku z hodowlą bydła.
Rzymianie przejęli tę nazwę od Greków i już w 1. poł. III w. pne...
-
Ocena brak
IROS
Irus, Arnajos, mit. gr., w Odysei, 18, 1-107, Homera żebrak w Itace. „Na imię mu było Arnajos... lecz cała młodzież przezywała go Iros, bo każdemu służył za gońca, rzekłbyś, męska Iris."
Usiłuje przepędzić Odyssa z jego własnego domu, ale zostaje pobity i wyrzucony przez gospodarza,rzekomego...
-
Ocena brak
ION
Mit. gr. syn Apollina i Kreuzy, córki króla Erechteusza ateńskiego, eponimiczny bohater Jonów. Kreuza porzuca potajemnie zrodzonego chłopca w poświęconej Apollinowi jaskini północnego stoku Akropolu i błaga boga o opiekę nad synem. Hermes przenosi malca do Delf, gdzie łon wychowuje się w świątyni...
-
Ocena brak
INTERDYKT
Kośc. rz.-kat. kara kościelna nałożona na osoby a. terytorium, zakazująca przyjmowania pewnych sakramentów i odprawiania pewnych czynności kultu relig.; z łac. interdictum 'zakaz, nakaz (pretora)'.
Głośne inierdykly w dziejach: W 586 biskup Bayeux nałożył interdykt na wszystkie kościoły w Rouen za...
-
Ocena brak
IRENA
Imię gr. z eirkńe '(s)pokój'. Irena, 752-803, cesarzowa bizantyjska od 797 do 802. Choć sierota i bez majątku, poślubiona została synowi cesarza, przyszłemu Leonowi IV. Wywierała na niego wielki wpływ, a po jego wstąpieniu na tron w 775 odważyła się na przywrócenie kultu obrazów w pałacu cesarskim, za...
-
Ocena brak
INTRATA
Dawn. dochód, zysk; z wł. intrata, entrata 'wejście; opłata za wejście; bilet; wpływy, dochód (dzienny)'.
-
Ocena brak
IRIS
Mit. gr. uskrzydlona posłanka bogów, spieszącą z Olimpu na ziemię i do głębin morza z poleceniami i wieściami od bogów, zwł. od Zeusa i Hery. Jeszcze w Iliadzie Homera nie łączy się ona z tęczą, dopiero Hezjod jednoczy oba pojęcia (co było w powszechnym użyciu w lit. cesarstwa rz.).
W Odysei Homera...
-
Ocena brak
INTRYGA
Knowanie, matactwo, podstępne działanie dla osiągnięcia jakiegoś celu; lit. węzeł dramatyczny; zbieg wypadków będący przyczyną konfliktu; zawiązanie i przeprowadzenie akcji, której tematem jest konflikt między postaciami utworu (sztuki, powieści); z fr. intrigue z łac. intricare 'wikłać, plątać...