MORALITET

Gatunek dramatyczny obejmujący utwory o charakterze dydaktyczno-alegorycznym a. filozoficznym, najbardziej rozpowszechniony w Szkocji i Anglii, ale też uprawiany we Francji, w Niemczech i in. krajach w XV i. pierwszej poł. XVI w.

Występujące postacie były często uosobieniem pojęć takich, jak Cnota, Wiara...

MORAWSKIE POLE

Nm. Marchfeld, nizina w Dolnej Austrii, na wsch. od Wiednia, między Dunajem i Morawą (nm. March; stąd nazwa), o dużym znaczeniu strategicznym, na której rozegrało się kilka ważnych bitew.

W 166-180 walczyły tu legiony Marka Aureliusza z Markomanami i Kwadami; w 1260 król czeski Przemysł Ottokar II...

MONTPARNASSE

(wym. mąparnąs) Dzielnica Paryża na lewym (południowym) brzegu Sekwany, kosmopolityczny ośrodek artystów i pisarzy, światowa stolica malarstwa, słynna z nocnego życia, nocnych lokalików (fr. boites de nuit), gdzie piosenkarze śpiewają, często wraz z gośćmi, i z wielkich kawiarni zajmujących także...

MORETUS Jan

1543-1610, Jeden z pierwszych stałych drukarzy belgijskich, współpracownik Plantina, swego teścia; od 1589 prowadził własną oficynę drukarską.

Edward Moretus, 1804-80, potomek Jana, założył w lokalu jego drukarni w Antwerpii muzeum drukarstwa i historii sztuki drukarskiej.

MONT - SAINT - MICHEL

(wym. mąsęmiszęl) Skalista wysepka na Kanale La Manche, ok. 1,5 km od wybrzeży Normandii w pobliżu Avranches, dostępna w czasie odpływu, połączona z brzegiem groblą Pontorson. Jej słynne opactwo benedyktyńskie założył w 708 Aubert, biskup Avranches, wg wskazówek (jak głosi legenda) udzielonych mu we...

MORĘGOWATY

Dziś zazw. o zwierzętach - pręgowany; pasiasty, stryflasty; od dawn. morąg 'pręga; ciemny pas na jasnym tle; zwierzę o pręgowanej sierści'.

MONTSERRAT

Monserrat, w prowincji Barcelona (Katalonia), monumentalny, rozległy (10x5 km) masyw górski o fantastycznych kształtach, z najwyższym szczytem San Jerónimo (1260 m). Na wąskim tarasie, wyżej niż w połowie jego stromych skał, na wys. 721 m, słynny klasztor benedyktyński.

Z budowli wzniesionej w XI w. na...

MONTGOLFIER

(wym. mągolfie) Joseph, 1740-1810, i jego brat Śtienne, 1745-99, francuscy wynalazcy balonu powietrznego wznoszącego się przy pomocy nagrzanego powietrza; pierwsza próba w 1782, w 1783 z człowiekiem, w 1784 z pasażerami.

Niezwykłych ludzi zuchwała para,

Zwalczywszy natury prawa,

Wznawia tor klęską...

MONTICELLO

Wł., 'górka', posiadłość ziemska w śr. Wirginii, w pobliżu Charlottesville (USA), własność Thomasa Jeffersona (wybitnego przywódcy amer. w czasie wojny o niepodległość 1775-83, prezydenta USA 1801-09), gdzie mieszkał przez 56 lat w domu przez siebie zaprojektowanym, amerykańskiej wersji...