-
Ocena brak
PERYKLES
Po 500-429 pne., ateński mąż stanu, dowódca i słynny mówca, arystokrata ze starego rodu ateńskiego Alkmeonidów, był zwolennikiem reform demokratycznych; wprowadził m.in. wynagrodzenia dla urzędników, co umożliwiło obywatelom niemajętnym obejmowanie stanowisk publicznych, przeniósł uprawnienia polityczne...
-
Ocena brak
PERYPATETYCY
Uczniowie Arystotelesa, kontynuatorzy jego filozofii; nazwa od Perypatosu, gr. 'promenady', gdzie studiowali, w Likejonie (zob. Liceum) pod Atenami; dziś żart. o ludziach lubiących się przechadzać w czasie rozmyślań a. rozmowy.
-
Ocena brak
PERZ (1)
Perz rozłogowy, właściwy, z rodziny traw, chwast polny i ogrodowy, trudny do wytępienia.
-
Ocena brak
PERKUN
Mit. litewska naczelne bóstwo pogańskiej Litwy, którego świętym drzewem był dąb.
-
Ocena brak
PERGAMON (2)
Dziś Bergama, twierdza i miasto w staroż. Myzji (płn.-zach. Azja Mniejsza), ok. 25 km od morza, zamieszkałe od bardzo wczesnych czasów, wg mit. gr. założone przez Pergamosa, syna Neoptolemosa i Andromachy. Znana nam historia miasta zaczyna się od założenia dynastii Attalidów i samodzielnego królestwa...
-
Ocena brak
PERŁA
Kulisty a. nieregularny twór o srebrzystobiałym a. kolorowym połysku, tworzący się na wewn. powierzchni muszli a. w ciele wielu mięczaków w wyniku podrażnienia przez obce ciało, np. ziarnko piasku a. drobnego pasożyta. Dioskurides Pedanios, lekarz gr. z I w. w służbie Nerona i Wespazjana, i Pliniusz St. w...
-
Ocena brak
PERI
W mitologii perskiej rodzaj pięknych, ale złośliwych elfów czy chochlików, sprowadzających nieurodzaje, komety, zaćmienia itp.; później dobre wróżki a. geniusze rządzone przez Eblisa, ale nawrócone przez Mahometa, nie mające jednak nadziei na powrót do Raju, z którego zostały wygnane.
Rąj i Peri, ang...
-
Ocena brak
PERPETUUM MOBILE
Łac. '(mechanizm) poruszający się wiecznie (i samoczynnie)'; niemożliwa do skonstruowania (bo sprzeczna z zasadą zachowania energii a. 2 zasadą termodynamiki) maszyna, która wykonywałaby nieskończoną ilość pracy nie pobierając z zewnątrz energii a. która wykonywałaby pracę jedynie kosztem oziębiania...
-
Ocena brak
PERIANDER
Gr. Periandros, syn Kypselosa, tyran Koryntu w 627-586 pne., władca srogi i podejrzliwy, który jednak doprowadził miasto do niebywałego rozkwitu pod względem polit., gospod, i rękodzielniczym; przeprowadził korzystne reformy.
Był niewątpliwie wielkim mężem stanu o międzynarodowej reputacji; ustanowił...
-
Ocena brak
PERSEFONA
Kora, prawdop. przedhelleńskie uosobienie sił żywotnych ziarna, przebywającego przez 1/3 roku pod ziemią. W mit. gr. córka Zeusa i Demeter, małżonka Hadesa, bogini świata podziemnego; porwana przez Hadesa, powracająca dorocznie do matki (zob. Demeter). Jako Kora, gr., 'dziewczyna; córka', jest opiekunką...