Stendhal (1783 — 1842)

Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Henri Beyle. Urodził się w Grenoble. Po ukończeniu Szkoły Centralnej wybitnie uzdolniony w kierunku matematycznym Beyle zamierza studiować na politechnice paryskiej, lecz ostatecznie rezygnuje z nauk ścisłych i postanawia poświęcić się literaturze. Najpierw jednak...

Myśl i czyn romantyka - Czerwone i czarne

„Człowiek jest to substancja, której istotę stanowi myślenie” — powiedział w XVII wieku Kartezjusz. W dwa wieki później Stendhal tworzy bohatera, którego losy są egzemplifikacją tej sentencji.

W dobie romantyzmu i kultu uczucia (Czerwone i czarne powstało w 1830 r.), w czasach triumfu serca nad...

„Rozmaitym będę dla przykładu...” - Beniowski

Sztuka rozmowy i sztuka pisania listów. Czym byłaby bez nich literatura antycznej, renesansowej, romantycznej doby, pomniejszona o mądrość starożytnych i nowożytnych dialogów, o kulturę listów dedykowanych jednemu adresatowi, czy też stanowiących przesłanie dla „późnego wnuka”, słowo dla...

Aleksander Świętochowski (1849 — 1938)

Urodził się w Stoczku na Podlasiu. Studiował filozofię w Szkole Głównej w Warszawie, a następnie filozofię w Lipsku. W latach 1867—1878 publikował liczne artykuły na łamach prasy pozytywistycznej. Od roku 1881 jest redaktorem tygodnika „Prawdami Tutaj głosi swe antyklerykalne, anty-szlacheckie i...

Honoriusz Balzak (1799 — 1850)

Urodził się w Tours, gdzie ojciec jego był administratorem szpitala. Zachęcony przez rodzinę do studiów prawniczych, uczęszczał jednocześnie na wykłady filozofii na paryskiej Sorbonie.

Pierwsze próby literackie, pochodzące z lat 1819—1829, nie przyniosły Balzakowi sukcesu — były to powieści...

Zygmunt Krasiński (1812 — 1859)

Pochodził z rodziny arystokratycznej. Gruntowne wykształcenie wyniósł z domu, kształcił się w warszawskim Liceum i Uniwersytecie.

W r. 1829 wyjechał do Szwajcarii, gdzie poznał Mickiewicza. Pracę literacką rozpoczął jeszcze w Warszawie. Napisał tu m. in. powieści Grób rodziny Reichstalów (1828)...

Tragiczna komedia kupca Goriot - Ojciec Goriot

Francuska powieść realistyczna narodziła się w połowie XIX wieku, początkowo nie tyle jako antyteza wciąż jeszcze żywotnego i twórczego romantyzmu, ile jeszcze jedno jego oblicze. Realizm bowiem, tj. ów tak drogi romantykom koloryt lokalny, troska o zgodne z duchem epoki kostiumy, ściśle zlokalizowane...

Koniec świata - Nie-Boska komedia

Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego jest dramatem niezwykłym nawet na tle dramatu romantycznego. Jej tematem jest mianowicie, ni mniej, ni więcej, tylko koniec świata. Nie o żaden metaforyczny, poetycki zwrot czy figurę myślową tu chodzi, ale właśnie o realny koniec świata, czyli zagładę...

Karol Dickens (1812 — 1870)

Urodził się w rodzinie biednego urzędnika, wcześnie musiał rozpoczynać pracę zarobkową w fabryce.

Od 1832 r. pracował jako sprawozdawca parlamentarny londyńskich dzienników. W tym czasie zaczął publikować pod pseudonimem swoje pierwsze utwory literackie, w r. 1836 zebrane w osobnym tomie. W...