-
Ocena brak
LIKURG (1)
Gr. Lykourgos, (1) mit. gr. król trackich Edonów, przeciwnik oigiastycznego kultu Dionizosa, wygnał boga i jego niańki z królestwa. Dionizos uciekł do nimfy morskiej Tetydy, a na Likurga zesłał obłęd (król, myśląc, że wycina nienawistne winorośle, zarąbał własnego syna) i śmierć: poddani wywlekli go...
-
Ocena brak
LIMBUS
Łac., 'krawędź, skraj'; w wierzeniach chrześc. - otchłań, skraj, przedsionek piekła, mieszczący dusze zmarłych, którym na ziemi dobro i zło było równie obojętne, zwł. zaś te, którym droga do Nieba jest zamknięta bez ich winy, jak dusze zmarłych nie chrzczonych dzieci a. ludzi szlachetnych i...
-
Ocena brak
LIKURG (2)
Legendarny prawodawca Sparty, o którym nie wiadomo nic pewnego, wg tradycji twórca konstytucji spartańskiej i systemu wojskowego.
Najwcześniejsza wzmianka o nim jest u Herodota, wg którego miał. być twórcą geruzji (złożonej z 28 obywateli liczących powyżej 60 lat i dwóch królów) i eforatu (zob...
-
Ocena brak
LIK
Dawn. 'liczenie'; późn. 'liczba, ilość, suma'; dziś tylko: bez liku, 'bez miary, niezmiernie wiele'.
-
Ocena brak
LIEDERTAFEL
Nm., dosł. 'stół pieśniarski', nazwa nm. chórów męskich, uprawiających śpiew jako rozrywkę w czasie towarzyskich spotkań przy stole biesiadnym.
Dla pierwszego z nich, zał. w 1809 w Berlinie przez K. F. Zeltera, pisali pieśni m.in. Weber i Schumann; później zespoły takie o repertuarze popularniejszym...
-
Ocena brak
LICZBA
Przed wprowadzeniem obecnego, pozycyjnego systemu zapisywania liczb wykonywanie działań arytmetycznych było tak trudne, że człowiek biegły w rachunkach wydawał się obdarzony nadnaturalną potęgą; to mogło być jedną z przyczyn, dla których mistyczna wykładnia liczb była tak szeroko rozpowszechniona; w...
-
Ocena brak
LIGA
Nazwa niektórych organizacji społ. a. międzynar.; próba monety; koalicja, przymierze, sojusz; sport, grupa drużyn rozgrywająca mecze o mistrzostwo w ligowym systemie rozgrywek* ze śrdw.-łac. 'związek'.
Liga, fr. La Ligue, Liga Katolicka, Święta Liga, stowarzyszenie kierowane przez Henryka, trzeciego...
-
Ocena brak
LICZMAN
W XVI-XIX w. metalowy żeton, marka, rodzaj monety prywatnej a. bitej przez instytucje dla ułatwienia drobnych rozliczeń, zastępującej pieniądze przy grach, zwł. karcianych; przen. rzecz bez wartości, surogat, namiastka; frazes, puste słowo.
-
Ocena brak
LIGAWKA
Lud. dęty instrument muz. ok, 2 m długości, używany do XIX w. na Mazowszu, odpowiednik pomorskiej bazuny, podhalańskiej trembity i huculskiej trombity, wykonany zazw. z pnia młodej olchy przeciętego wzdłuż, wydrążonego i, po złożeniu, owiniętego łykiem.
Instrument, może najstarszy z instrumentów...
-
Ocena brak
LICZYRZEPA
Rzepolicz, Rzepiór, urobiona po odzyskaniu Śląska w 1945, bezsensowna (duch górski liczący rzepy!) kalka językowa nm. formy Rubezahl, nazwy mściwego ducha Karkonoszy, jaka pojawiła się u humanistów śląsko-nm. w XVI w. (wg St. Rosponda); zob. Rubezahl; Skarb(nik).