-
Ocena brak
SMOK
Potwór z chrześc. legend śrdw., wyobrażany zazw. jako rodzaj gada z pazurami lwa, skrzydłami orła i ogonem węża. Z paszczy jego i nozdrzy dobywały się płomienie. Był symbolem grzechu, a w szczególności pogaństwa. Metaforę tę zaczerpnięto z Apokalipsy, 12, 7-9: „Michał i aniołowie jego walczyli ze...
-
Ocena brak
SMOLNA LALA
Ang. Tar-Baby, lepka, lepiąca się lalka ze smoły, mająca swe źródło w folklorze murzyńskim USA; podobne postacie z wosku, gumy, kauczuku, używane jako samołówka na niegodziwca, występują w bajkach lud. całego świata, ale najczęściej w Afryce; bajki te, przeniesione przez niewolników murzyńskich do...
-
Ocena brak
SŁOWO
Por. Mowa. A słowo stało się ciałem! okrzyk witający niespodziewane pojawienie się kogoś (a. czegoś), o kim (a. czym) właśnie mówiono; z Biblii, Ew. wg Jana, 1,14: „A Słowo ciałem się stało i mieszkało między nami."
Być po słowie być zaręczonym. Gładkie słówka, również: słodkie, jedwabne...
-
Ocena brak
SŁUGA
Co wyraziwszy, sługa uniżony przysł., grzecznościowa forma zakończenia listu, stosowana dawn. w korespondencji między szlachcicami. Niemiłosierny sługa-dłużnik zob. Dłużnik niemiłosierny.
Serce nie sługa... zob. Serce. Sługa boży (pański, duchowny) ksiądz, zakonnik. Sługa dwóch panów, wł. II...
-
Ocena brak
SŁOMA
Słoma, siano, wiecheć, gówno - maszertąją chłopcy równo przysł., w wojsku austro-węg., składąjącym się z różnych narodowości, rekrutom, którzy nie rozumieli niemieckiej komendy, przywiązywano do nóg wiązki siana i słomy, aby nauczyli się rozróżniać znaczenie wyrazów rechts i links, nm. 'w prawo...
-
Ocena brak
SMARD
Smerd, smurd, w Polsce do XII w., również na Rusi i na Łużycach, wolny kmieć, rolnik, podległy jedynie księciu.
-
Ocena brak
SŁONECZNIK
Bot. Helianthus, rodzaj z rodziny złożonych, obejmuje ok. 50 gatunków roślin jednorocznych a. bylin, pochodzących z Ameryki; słonecznik zwyczajny, sprowadzony do Europy w XVI w., o wysokiej łodydze, dużych, żółtych kwiatach, roślina ozdobna, oleista i pastewna.
Słoneczniki jeden z najpopularniejszych i...
-
Ocena brak
SMATRUZ
Dawn. bazar, zwł. krakowski (w hali targowej na 1. piętrze Sukiennic, gdzie zawzięcie rajcowały kaletniczki, czapniczki, paśniczki, iglarki) a. przemyski; kram, stragan; z nm. Schmetterhaus. dialekt, pop. 'bazar'.
-
Ocena brak
SŁOŃ
Biały słoń zob. Biały. Gdyś złapał słonia za tylną nogę, a on usiłuje się wyrwać, najrozsądniej jest pozwolić mu uciec ostatni aforyzm Abrahama Lincolna, którego w parę godzin później śmiertelnie ranił zamachowiec.
Kość słoniowa zob. Kość. Słonia jakoś nie zauważyłem, ros. Słond-to ja...
-
Ocena brak
SMĘTEK
Nazwa diabła z kaszubskich lud. pieśni i opowiadań, por. Wiatr od morza, Smętek (Czarny łowiec) St. Żeromskiego; po et. smutek, zaduma, melancholia.