-
Ocena brak
VALMY
Wieś w Argonnach, w departamencie Marne, w pobliżu Verdun (wsch. Francja), gdzie 20 IX 1792 odbyło się pierwsze ważne starcie, a właściwie pojedynek artyleryjski, między cofającymi się dotąd, niedostatecznie wyćwiczonymi i uzbrojonymi wojskami rewolucyjnej, ochotniczej armii francuskiej pod dowództwem...
-
Ocena brak
VANCOUVER George
(wym. wanku:wer), ok. 1758-98, Podróżnik ang. Jako majtek brał udział na okręcie „Resolution" w 2. podróży Cooka dookoła świata (1772-75) i jako aspirant w 3. podróży (1776-80). W 1780 został porucznikiem; w 1782, służąc w Indiach Zach. pod admirałem Rodneyem, wziął udział w wielkim zwycięstwie nad...
-
Ocena brak
VARIETES
(wym. warietę) Teatr rozmaitości, rozrywkowy, o programie złożonym z piosenek, tańców, skeczów, monołogów, popisów akrobacji, popisów magików, iluzjonistów itd.; fr. l.mn. od varićtć 'rozmaitość, mieszanina (rodzajów, stylów)'.
-
Ocena brak
UWERTURA
Muz. utwór orkiestrowy wykonywany przed rozpoczęciem dzieła scenicznego, np. opery, oratorium; rodzaj suity ork. wynikły z praktyki estradowego wykonywania tańców z oper i baletów; ź fr. ouverture 'otwór; otwarcie; zagajenie'.
Uroczysta uwertura akademicka, nm. Akademische Festouverture, c-moll, opus 80...
-
Ocena brak
UZDA
Część uprzęży przylegająca do głowy konia pociągowego, zaprzęgowego; por. Kantar; Ogłowie.
-
Ocena brak
UŻĄTEK
Dawn, zbiór, plon, to, co zżęto.
Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi,
I stodołę miał Wielką, i przy niej trzy stogi
Użątku, co pod strzechą zmieścić się nie może;
Widać, że okolica obfita we zboże.
A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, 1, 29-32.
-
Ocena brak
UTOPIA
Nie mająca szans urzeczywistnienia i nie licząca się z realnym stanem rzeczy i stosunków społ. wizja idealnego, egalitarnego społeczeństwa; oparte na takiej wizji programy przebudowy społ.; gatunek literatury dydaktycznej przedstawiający idealne i sprawiedliwie zorganizowane społeczeństwo, całkowicie...
-
Ocena brak
UTHER PENDRAGON
W cyklu arturiańskim-ojciec króla Artura (zfib.). Przy pomocy czarodzieja,Merlina odwiedził Ingraine pod postacią jej męża i spłodził z nią Artura.
-
Ocena brak
URSZULA
Imię żeńskie z łac. ursula 'niedźwiedziczka' od ursa 'niedźwiedzica', może przetworzone ze st.-g.-nm. imienia, może od hros 'rumak'; używane w Polsce śrdw., również w formach Orszula, Warszula, Wirszula; w XIX w. staromodne, u Augusta Wilkońskiego, wraz z Kunegundą i Petronelą, tworzą prowincjonalną...
-
Ocena brak
UTGARD
Jótunheim, st.-skand, 'zewnętrzna dzielnica', mit. skand, jeden z Dziewięciu Światów, ojczyzna olbrzymów, znajdująca się na najdalszych północnych krańcach wszechświata, dokąd jednak sięga jeden z korzeni jesionu Igdrasil; zob. Drzewa (Drzewo wszechświata). Kraj ten odwiedził bóg Thor (zob.), któremu...