WIDOK DELFT

Obraz (ok. 1658) Jana Vermeera van Delft, Haga, Mauritshuis, jeden z najsłynniejszych obrazów świata, zwł. od czasu gdy Thore-Burger w 1842 ukazał jego zalety i gdy Marcel Proust w cyklu W poszukiwaniu straconego czasu (zob.) związał ten obraz ze śmiercią jednego z bohaterów książki, pisarza Bergotte...

WIDUKIND

Wittekind, VIII w., możnowładca saski, przywódca Sasów w ich powstaniach przeciw Karolowi Wielkiemu, bohater legend ludowych.

Gdy Karol Wielki w 782 uczynił odmowę przyjęcia chrztu przestępstwem karanym śmiercią, pogańscy Sasi podjęli z Frankami walkę. Karol Wielki zarządził rzeź 4500 jeńców saskich...

WIECZÓR

Dziewiczy wieczór zob. Dziewica. Lepiej wieczór... zob. Miłość. Wieczór kawalerski zob. Kawaler. Wieczór trzech króli zob. Trzy (Trzej królowie).

Wieczór w Grenadzie, fr. Soirśe dans Grenade, część środkowa trzyczęściowego utworu fort. Les Estampes (1903, wyk. 1904) Claude Debussy'ego; jedna z...

WIEC

Wiecze, wiece, starosłowiańska nazwa zgromadzenia, narady, roków, zebrania starszyzny w celu obradowania a. sądzenia; zgromadzenie mieszkańców feudalnych miast; międzynarodowy zjazd książąt; spotkanie władcy z dostojnikami własnego państwa; dziś - masowe zgromadzenie o charakterze politycznym.

Adamie...

WIECHA

Wiązka, pęk, zwł. słomy, chrustu, gałęzi; wiecheć; pęk słomy, chrustu, zatykany na dachu, na znak, że budowa w stanie surowym sięgnęła dachu; dawn. wiecheć słomy a. pęczek chrustu wywieszony przed domem na znak, że tu znajduje się karczma, a zwł. wyszynk wódki i piwa; dawn. karczma.

Iść pod...

WIECHEĆ

Pęk, garść słomy, siana, badyli, gałązek.

Wiechcie dawn. w Polsce słomiane ściółki wkładane powszechnie do butów, do XVII w. nawet przez magnaterię.

WICINA

Dawn. szkuta, towarowy statek rzeczny; przest. łoza, zarośla wierzbowe.

Panie Prusak! że Waszeć Sędziowską handlujesz

Parą wicin mizernych, to już zań gardłujesz?

Zapomniałeś, Mopanku, że ojciec Waszecin

Spławiał do Prus dwadzieścia Horeszkowskich wicin?

A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, 7, 400-03.

WIARDUNEK

Wiardunk, czwartak, fertbn, śrdw. obrachunkowa jednostka pieniężna równa ćwierci grzywny, używana w Polsce i w krajach ościennych; w XIV i XV w. równa 12 groszom; z nm.

WIATR

Prąd, strumień, ruch powietrza w określonym kierunku; cuch, węch, powonienie psa; zapach właściwy jakiemuś gatunkowi zwierząt. Dary wiatru północnego zob. Dar. Gonić, pędzić wiatry po świecie dawn. zjeżdżać, przebiegać, przemierzać, przewędrować świat, bujać po świecie, tułać się...