PODKOZIOŁEK

Zabawa ludowa urządzana dawniej, a dziś jeszcze gdzieniegdzie w Wielkopolsce i na Pomorzu, w ostatni dzień zapustów ze składek dziewcząt a. młodych mężatek (zapewne pozostałość dawnego obchodu, który zapewniać miał urodzaj lnu i konopi dla prac kobiecych), na której młodzież tańczyła i bawiła się...

PODLASIE

Historyczna dzielnica Polski, składająca się z ziemi drohickiej i bielskiej na północy, a brzeskiej na południu, położona po obu stronach środkowego Bugu od granicy pruskiej do ziemi chełmskiej.

O ubogiej, drobnej szlachcie podlaskiej krążyło dawniej wiele żartobliwych, kpiarskich powiedzeń i...

PODCZASZY

W dawnej Polsce urzędnik nadworny, książęcy a. królewski, początkowo zastępca cześnika, mający kosztować napoje przed podaniem ich władcy, później mający wyższe od cześnika znaczenie; w XIV-XVI w. honorowy urzędnik ziemski zwany od ziemi, w której dzierżył tę godność, np. wielki podczaszy...

POCZET

Dawn. liczba, (ob)rachunek, rachuba; spis, szereg, lista, zespół, grupa osób; świta, orszak; hist. oddział żołnierzy. Wyraz ma ten sam rdzeń co st.-pol. czysło 'liczba'; utworzony został przez derywację wsteczną od czasownika poczyść, pocztę, poczciesz... poczetł 'policzyć, policzę, policzysz...

PODKOMORZY

W dawnej Polsce wysoki dworski urzędnik pałacowy zarządzający komorą (dworem, mieszkaniem, skarbcem, gabinetem) i służbą królewską, odpowiednik późniejszego szambelana; {podkomorzy ziemski) od XIV w. w Koronie pierwszy (na Litwie trzeci) na każdej ziemi pod względem starszeństwa urzędnik ziemski...

PODDĘBICE

Miasto w Niecce Sieradzkiej, nad Nerem (dopływ Warty), w woj. sieradzkim; prawa miejskie w 1934.

Dwór zbud. w 1617 jako letnia rezydencja wojewody rawskiego Zygmunta Grudzińskiego.

Jedna z bocznych elewacji budynku w kształcie dwukondygnacjowej loggii arkadowej, z filarami na parterze i kolumnami na piętrze...

PODAGRA

Dawn. dna moczanowa (artretyzm) wielkiego palca (palucha) stopy; por. Chiragra; z gr. pous dpn. podós 'noga' i dgra 'pochwycenie (przez ból)'.

PODKONIUSZY

W dawnej Polsce dworzanin pomagający koniuszemu w zarządzaniu stajnią panującego, zwany później podkoniuszym królewskim dla odróżnienia od podkoniuszych koronnych i litewskich; godność honorowa urzędników dworskich, od XVI w. istniejąca tylko na Litwie.

PODFILIPSKI

Bohater tytułowy powieści Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego (1898) Józefa Weyssenhoffa, snob, aferzysta, egoista, nicpoń, pasożyt, żerujący w salonach arystokracji i plutokracji warszawskiej, w środowisku bezideowym i kosmopolitycznym.

Wizerunek Podfilipskiego przedstawiony został w formie...