-
Ocena brak
LIEDERTAFEL
Nm., dosł. 'stół pieśniarski', nazwa nm. chórów męskich, uprawiających śpiew jako rozrywkę w czasie towarzyskich spotkań przy stole biesiadnym.
Dla pierwszego z nich, zał. w 1809 w Berlinie przez K. F. Zeltera, pisali pieśni m.in. Weber i Schumann; później zespoły takie o repertuarze popularniejszym...
-
Ocena brak
LICZBA
Przed wprowadzeniem obecnego, pozycyjnego systemu zapisywania liczb wykonywanie działań arytmetycznych było tak trudne, że człowiek biegły w rachunkach wydawał się obdarzony nadnaturalną potęgą; to mogło być jedną z przyczyn, dla których mistyczna wykładnia liczb była tak szeroko rozpowszechniona; w...
-
Ocena brak
LIGA
Nazwa niektórych organizacji społ. a. międzynar.; próba monety; koalicja, przymierze, sojusz; sport, grupa drużyn rozgrywająca mecze o mistrzostwo w ligowym systemie rozgrywek* ze śrdw.-łac. 'związek'.
Liga, fr. La Ligue, Liga Katolicka, Święta Liga, stowarzyszenie kierowane przez Henryka, trzeciego...
-
Ocena brak
LICZMAN
W XVI-XIX w. metalowy żeton, marka, rodzaj monety prywatnej a. bitej przez instytucje dla ułatwienia drobnych rozliczeń, zastępującej pieniądze przy grach, zwł. karcianych; przen. rzecz bez wartości, surogat, namiastka; frazes, puste słowo.
-
Ocena brak
LIGAWKA
Lud. dęty instrument muz. ok, 2 m długości, używany do XIX w. na Mazowszu, odpowiednik pomorskiej bazuny, podhalańskiej trembity i huculskiej trombity, wykonany zazw. z pnia młodej olchy przeciętego wzdłuż, wydrążonego i, po złożeniu, owiniętego łykiem.
Instrument, może najstarszy z instrumentów...
-
Ocena brak
LICZYRZEPA
Rzepolicz, Rzepiór, urobiona po odzyskaniu Śląska w 1945, bezsensowna (duch górski liczący rzepy!) kalka językowa nm. formy Rubezahl, nazwy mściwego ducha Karkonoszy, jaka pojawiła się u humanistów śląsko-nm. w XVI w. (wg St. Rosponda); zob. Rubezahl; Skarb(nik).
-
Ocena brak
LIDO
Nazwa piaszczystych mierzei płn.-adriatyckich, oddzielających zatokę od morza i tworzących lagunę; z wł., 'brzeg morski; plaża; mierzeja'.
Lido di Veriezia podługowata wyspa piaszczysta zamykająca wejście do Laguny Weneckiej, należąca do zespołu miejskiego Wenecji; pop. kąpielisko o światowej...
-
Ocena brak
LIDZBARK WARMIŃSKI
Miasto nad Łyną w woj, olsztyńskim, dawny gród pruski w Pogezanii; w 1241 stał tu już zamek krzyżacki; prawa miejskie w 1308; w systemie murów obronnych 3 kanały; od 1350 siedziba biskupów, przeniesiona z Fromborka, zwana Heilsberg; w XIV w. otoczony murami; w latach 1466-1772 należał do Polski, później...
-
Ocena brak
LIBIA
Gr. Libye, u staroż. Greków Afryka, traktowana pierwotnie jako część Azji, potem jako oddzielny kontynent; u Rzymian - pustynna Afryka płn.; dziś - państwo w Afryce płn., graniczące od wsch. z Egiptem, od zach. z Tunezją i Algierią.
-
Ocena brak
LIBUSZA
Czes. Libuśe, wg legendy zapisanej w Chronica Boemorum (zob. Kosmas), założycielka Pragi czeskiej, córka Kroka, władczyni Czech, która wraz z mężem, Przemysłem Oraczem, miała dać początek dynastii Przemyślidów; zob. Krok (2). Założenie Pragi, nm. Die Griindung Prags, dramat hist.-romantyczny w...