-
Ocena brak
ŁOM
Dawn. łomot, trzask, hałas; dawn. wyłom, luka; dawn. (zwł. w l.mn.) gruzy, rumowiska, ruiny; suche odłamki gałęzi, drzew, chrust, suche łodygi; złom, pokruszone a. odłupane kawałki; bryła, blok, cios skalny, odłam skały; (zwł. w l.mn.) kamieniołom; pręt żelazny do podważania, wyłamywania...
-
Ocena brak
ŁĘG
Pot. podmokła łąka, zazw. z przepływającym przez nią strumieniem, z zaroślami i wikliną; łąka w dolinie rzeki (smużna, nadrzeczna), na terenach o utrudnionym odpływie wód (nadbrzeżna, zakolowa, rozlewiskowa) a. na glebach bagiennych, mułowo-błotnych (zastoiskowa, śródpolna, dolinowa); zob. Las (Las...
-
Ocena brak
ŁAZIENKI
Park Łazienkowski, park i zespół pałacowy w Warszawie na terenach Ujazdowa, w miejscu, gdzie w śrdw. był zwierzyniec przy zamku książąt mazowieckich. W 1764 Stanisław August kupił od St. H. Lubomirskiego zamek wraz ze zwierzyńcem, w którym znajdowały się: Ermitaż (dziś po drugiej stronie ul...
-
Ocena brak
ŁAZIK Z TORMESU
Bohater tytułowy pierwszej hiszpańskiej powieści łotrzykowskiej (niepewnego autorstwa, wyd. Burgos 1553) La vida de Lazarillo de Tormes y de sus fortunas y adversidades hiszp., 'Przygody Łazika z Tormesu, jego dole i niedole', arcydzieła, które wywarło wielki wpływ na lit. hiszp. i znalazło wielu...
-
Ocena brak
ŁAWRA
W kościele wsch. (od V w.) pustelnie anachoretów żyjących oddzielnie, skupione przy kościele a. kaplicy; wielki męski klasztor prawosławny podlegający bezpośrednio synodowi; ros. i ukr., z gr. laura 'uliczka; boczny korytarz'.
Ławra Peczerska klasztor w Kijowie zbud. w poł. XI w. przez księcia...
-
Ocena brak
ŁAZARIEW Michaił
1788-1851, Podróżnik i admirał rosyjski; brał udział w 3 wyprawach morskich dokoła świata; w 1819-21 wraz z F. F. Bellingshausenem (zob.) opłynął kontynent antarktyczny. W 1827 stał na czele eskadry w bitwie pod Navarino (zob.).
-
Ocena brak
ŁAZARZ
Z hebr. el 'azar Bóg pomógł'. Łazarz z Betanii wg Biblii, Ew. wg Jana, 11,1, brat Marii i Marty, przyjaciel Jezusa, wskrzeszony przez niego w 4 dni po śmierci, patron trędowatych, pod którego wezwaniem wzniesiono wiele szpitali. Od jego imienia pochodzi wyraz lazaret, przest. 'szpital wojskowy, polowy', przez...
-
Ocena brak
ŁAGÓW LUBUSKI
Miasteczko na Pojezierzu Lubuskim, między jeziorami Ciecz (Trześniowskim) i Łagowskim, w woj. zielonogórskim, wzmiankowane w 1258; w 1347-1810 siedziba komturów rycerskiego zakonu joannitów; prawa miejskie w 1808-1923.
Zamek joannitów zbud. w poł. XIV w., przebud. w XVIII-XIX w.; na parterze sala z gotyckim...
-
Ocena brak
ŁASZCZ Samuel
ok. 1590-1649, Strażnik koronny, znany zabijaka, warchoł i narwaniec, na którym ciążyło 37 infamii i 236 banicji (neutralizowanych wszakże potężną protekcją hetmana Stanisława Koniecpolskiego), mąjący przy tym ładną kartę wojenną w walkach ze Szwedami i Turkami, zaprowadził wśród szlachty modę...
-
Ocena brak
ŁAN
Włóka, dawna podstawowa jednostka powierzchni rolnej na wsi polskiej, mierzona czasem pracy, ilością wysiewu a. określana jako obszar wystarczający dla osadnika, zarazem podstawowa jednostka, od której ustalano wysokość świadczeń feudalnych (dlatego chłopi starali się zwiększać, a dwory zmniejszać...