STRACH

Trwoga, lęk, przerażenie; wg wierzeń ludowych duch, mara, widziadło, upiór, cień zmarłego; strach na wróble, zob. Wróbel. Bajka o takim, co chciał zaznać strachu, nm. Marchen von einem, der auszog um das Furchten zu lem en, bajka braci Grimm (zob. Bajka) o młodzieńcu, który chciał poznać, co to...

STO CZTERDZIEŚCI DWIE KSIĘGI DZIEJÓW OD ZAŁOŻENIA MIASTA

Łac. Ab urbe condita libri CXXXXII, historia państwa rzymskiego od epoki legendarnej (od wędrówek Eneasza po spaleniu Troi) do 9 r. ne., Tytusa Liwiusza, 59 pne.-17 ne. Zachowały się ks. 1-10, obejmujące okres do 293, i 21-45, obejmujące lata 218-167.

Dzieło Liwiusza ma wielką wartość lit., mniejszą...

STOCKMANN Tomasz

Bohater tytułowy dramatu Wróg ludu (norw. En Folkefiende, 1882, wyd. pol. 1891) Henrika Ibsena, prototyp doktora Judyma (zob.), lekarz uzdrowiskowy swego miasta rodzinnego, położonego na płd. wybrzeżu Norwegii, kierujący wspaniałym Zakładem Hydropatycznym, zbudowanym wg jego wskazówek.

Zaniepokojony...

STENTOR

W Iliadzie, 5, 785-86, Homera herold wojsk greckich, „co miedzianym głosem grzmiał jak piędziesięciu ludzi", raz tylko wymieniony w poemacie.

Głos stentorowy potężny, bardzo donośny.

STERNACKI Sebastian

XVI-XVII w., Drukarz polski, w latach 1600—33 prowadził w Rakowie nad Czarną, w woj. kieleckim, jedną z najlepszych w owym czasie drukarń w Polsce.

Wydał m.in. Worek Judąszów Sebastiana Klonowica (1600). Pracował głównie dla zboru braci polskich i wydawał dzieła pisarzy kalwińskich.

STĘPA

Dawny, prymitywny przyrząd do tłuczenia, miażdżenia czegoś, zwł. do otłukiwania a. śrutowania prosa, gryki, jęczmienia i owsa, składający się z dużej, wydrążonej w kamieniu a. drewnie misy i grubego kloca-tłuczka zwanego stęporem, ubijającego ziarno na kaszę a. tłukącego sól; dawn. rodzaj...

STO

Do stu beczek furgonów! eufemistyczne przekleństwo używane jakoby przez wiarusów i weteranów wojska polskiego z czasów wojen napoleońskich.

Jakby go kto na sto koni wsadził (taki jest wesół, rad, zadowolony) bardzo rad,.bardzo zadowolony. Jak sto diabłów bardzo mocno. Siataka 'setka'. Sto strof erotyków...

STOA

W staroż. Grecji od V w. pne. - budowla halowa mająca od frontu kolumnadę, portyk kolumnowy na planie wydłużonego prostokąta; wznoszone na placach i ulicach, przy agorach, wokół basenów portowych, w czasach hellenistycznych wokół rynków.

Do najważniejszych w Atenach należały: Stoa Poikile 'Pstry...

STATUT

Zbiór przepisów regulujących strukturę, zadania i sposób działania instytucji a. organizacji; z późn.-łac. statutum 'postanowienie'.

Statut Łaskiego urzędowy zbiór prawa polskiego sądowego i publicznego, sporządzony na polecenie Aleksandra Jagiellończyka przez Jana Łaskiego, kanclerza wielkiego...