Dębno

Wieś nad potokiem Niedźwiedź na skraju Pogórza Wielickiego, 24 km od Tarnowa w kierunku Krakowa. Pierwsza wzmianka z 1315. Na niewielkim wzniesieniu zamek ry­cerski, zbud. w 1470-80 przez Jakuba Dębińskiego kasztelana krakowskiego. Rozbudowany przez Ferenca Weselegi (sekretarza króla Stefana Batorego) w II...

Walewice k. Łowicza

Wieś położona 4 km na pn. od szosy Łowicz - Łęczyca. Pierwsza wzmianka z 1316. Na przełomie XVIII-XIX w. właścicielem posiadłości był szambelan Anastazy Walewski. Jego żona Maria (z domu Łęczyńska) w 1810 urodziła w Walewicach naturalnego syna Napoleo­na I. Przed I wojną istniała tu hodowla...

Binarowa

Wieś położona na Pogórzu Cieżkowickim w gminie Biecz nad rzeką Sitniczanką, założona w 1347 roku, 2 tys. mieszkańców.

Drewniany późnogotycki kościół parafia­lny pod wezwaniem Św. Michała Archanioła zbudowany ok. 1500 roku. W roku 1596 dobudowano wieżę (najprawdopodobniej najstarsza tego typu w...

Warta

Miasto w Kotlinie Sieradzkiej, nad Wartą, 4 tys. mieszkańców. Prawa miejskie potwierdzone w 1255. W 1331 Wartę złupili Krzyżacy. W latach 1423-47 odbyło się tu 7 zjazdów państwo­wych, na pierwszym wydano tzw. statut warcki. We wrześniu 1939 w okolicach Warty pn. skrzydło Armii „Łódź" broniło...

Sieradz

Miasto nad Wartą, przy linii kolejowej i szosie Lódź-Kalisz. Zakłady dziewiarskie „Sira" i farmaceutyczne „Polfa". 45 tys. mieszkańców. Najstarsza wzmianka w bulli gnieźnieńskiej z 1136. Arabski geograf z XII w. wymieniał Sieradz na równi z Krakowem, Gnieznem i Wrocławiem. W średniowieczu był Sieradz...

Nieborów

Wieś na Równinie Łowicko-Błońskiej, 10 km na pd. wsch. od Łowicza. W 1314 istniał kościół i drewniany dwór. Od XV w. do 1690 wieś należała do Nieborowskich, a następnie Michała Radziejowskiego (arcybiskupa gnieźnień­skiego), który na zrębach dworu wzniósł barokowy pałac wg projektu Tylmana z...

Skierniewice

Miasto na Równinie Lowicko-Błońskiej, nad Skierniewką. Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Instytut Warzywnictwa, Zakład Genetyki PAN. Węzeł kolejowy. 48 tys. mieszkańców. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1359, kiedy Skierniewice należały do dóbr arcy biskupich. Lokację miasta potwierdził w 1463...

Oporów

Wieś 15 km na wsch. od Kutna, znana od 1357, prawa miejskie przed 1427 do końca XVIII w. Gotycki zamek Oporowskich wzniósł ok. 1440 biskup kujawski, późniejszy arcy­biskup gnieźnieński Władysław z Oporowa, pochowany w miejscowym kościele. Zamek z cegły gotyckiej, z dekoracjami z zendrówki. Umieszczony...

Sulejów

Sulejów to miasteczko nad Pilicą, 14 km na pd. wsch. od Piotrkowa Tryb. 6 tys. mie­szkańców. Przy przeprawie przez Pilicę powstała w 1 poł. XII w. osada, która w 2 poł. XIII w. uzyskała prawa miejskie. Utraciła je w 1870 i ponownie odzyskała w 1927. We wrześniu 1939 w wyniku bombardowań miasto...